کانی شناسی و ژیوشیمی ریزگردهای اطراف دریاچه ارومیه،استان آذربایجان شرقی

منطقه مورد مطالعه در شرق دریاچه ارومیه واقع شده است و یک منطقه وسیع و مسطح که در اثر پسروی آب دریاچه از آب خارج شده است. در فصل بهار اغلب زیر آب و در تابستان در اثر تبخیر از آب خارج شده خشک میشود. رسوبات این منطقه در حد ماسه ریز و سیلت در کانال رودخانه ها ،رسوبات سیلت و رس قرمز رنگدر حاشیه دشت، گل خاکستری در داخل دشت و گل سیاه و تبخیری هادر حوضچه های داخل دشت مشاهده می-شود. ساخت های رسوبی اغلب ترک های عمیق و نامنظم، تپه های رسی، ساخت های تیپی و آثار فسیل در سطح گلها تشکیل شده است. ترکیب کانی شناسی نهشته های سطح این دشتبه وسیله دیفراکسیون اشعه ایکس(XRD) آنالیز شده و کانی های موجود شامل کوارتز، کلسیت، هالیت، ژیپس، آلبیت، مسکویت،کایولنیت و به مقدار جزیی میکا، اسفالریت از کانیهای رسی مونت مورلنیت، ایلیت میباشد.ویژگیهای شیمیایی رسوبات سطح دشت تعداد 56 عنصر به روش XRF,ICP-Ms آنالیز شده، با استفاده از اکسیدهای اصلی از نسبت لگاریتم عناصر Log(Na2O/K2O) و Log(SiO2/Al2O3) نوع رسوبات دشت اغلب رسی و مقدار کمی هم واکه و ماسه آهندار تعیین شده است.از نسبت Al2O3/SiO2 به Fe2O3+MgO جایگاه تکتونیکی نهشته های دشت در حاشیه جزایر قوسی اقیانوسی ته نشین شده اند. با استفاده از نسبت اکسیدهای اصلی شناسایی منشاء مجموعه های رسوبات دشتD1-D2سنگ های آتشفشان مافیک و رسوبات سیلیکاته نشان داده می شود در مقایسه REE با متوسط ویژگی های شیمیایی سطح قاره در عناصر خاکی سبک(LREE) تهی شدگی ضعیف، در عناصر خاکی متوسط(MREE) به جز Eu تهی شدگی متوسط ولی در عناصر خاکی سنگین (HREE) به جز Tm تهی شدگی شدید و همچنین Th/U=1.37-1.77و متوسط 1.54 که شدت هوازدگی پایین و نسبت Eu/Eu*=3.63 محاسبه شده است و بالاتر از 1 آنومالی مثبت می باشد.

کلیدواژه ها:

دریاچه ارومیه ، کانی شناسی ، ژیوشیمی ، استان آذربایجان شرقی ، ایران