بررسی الگوی رشد کالبدی- فضایی شهرهای کوچک با استفاده از مدل کمی هلدرن، مطالعه موردی شهر نمین

شهر چون یک موجود زنده است که طی حیات خود بر اثر عوامل مختلف تغییر شکل و گسترش می یابد. ساختار فضاییو الگوی رشد شهر از آنجا که با یکی از محدودترین منابع در دسترس انسان یعنی زمین سروکار دارد، از موضوعات مهمدر برنامه ریزی شهری و یکی از معیارهای اساسی در توسعه پایدار شهری است. از میان الگوهای ارایه شده جهت بررسیفرایند رشد کالبدی- فضایی شهرها دو نوع تقسیم بندی از توسعه شهر بیشتر مورد توجه است که عبارتند از؛ رشدپراکنده و رشد فشرده. شهرهای کوچک به عنوان آخرین حلقه ارتباطی میان روستاها با شهرهای میانی و بزرگ، نقشمهمی را در انتقال توسعه به نواحی روستایی ایفا می کنند و بر این اساس یافتن الگویی مناسب در جهت رشد و توسعهکالبدی شهرهای کوچک اهمیت ویژه ای می یابد. محدوده ی مورد مطالعه در این پژوهش شهر نمین و روش مورد استفادهاز نظر ماهیت از نوع توصیفی- تحلیلی و به لحاظ هدف کاربردی است که با هدف شناخت و اندازه گیری میزان پراکنده-رویی شهر نمین در دوره های مختلف تهیه شده است، بدین منظور از مدل هلدرن استفاده شد. نتایج تحقیق نشان می-دهد که در شهر نمین 56 درصد رشد کالبدی شهر ناشی از افزایش جمعیت و 44 درصد آن ناشی از رشد افقی (اسپرال)است. برای جلوگیری از شکل گیری الگوی رشد پراکنده - خطی، توسعه ی فیزیکی در زمینه ای بایر داخل شهر و پس ازآن در جهات شرق و غرب شهر پیشنهاد شده است. بدین جهت الگوی فشرده - قطاعی جهت گسترش فیزیکی شهر،می تواند الگوی مطلوب آتی شهر به شمار آید.

کلیدواژه ها:

رشد کالبدی ، گسترش افقی ، شهر کوچک ، مدل هلدرن ، شهر نمین