اهمیت شورابه ها در شکل گیری معدن سولفات سدیم کویر میقان اراک

کویر م قان اراک ( پلایای میقان) حوضه ی بسته ا ی است که در ۱۰ کیلومتری شمال شرقی شهرستان اراک واقع شده است . این پلا یا بخشی از فرو رفتگی اصلی دریاچه ارومیه‐ باتلاق گاوخونی را شامل شده که زون ایران مرکزی را از زون سنندج‐ سیرجان متمایز می سازد . مطالعات رسوب شناسی در کویر میقان اراک سه پهنه از جمله پهنه گلی ( بستر رودخانه های منتهی به پلایا) پهنه مخلوط یا گلی تبخیری (قشر نمکی)، و پهنه تبخ یری (جزیره) را مشخص نمود. پهنه تبخیری در نتیجه ایجاد شرایط اشباعی شورابه ها بصورت مواد کریستالین در محیط در یاچه ای برجا ی گذاشته شده که غنی از سولفات سدیم بوده و امروزه بصورت معدن سولفات سد یم توسط شرکت املاح بهره برداری می شود. با بررس ی شورابه ها و رسوبات منطقه منشاء شو ری پلا یای میقان و نحوه تکامل شورابه ها و شکل گیری در معدن سولفات سدیم مشخص شد. نتایج آزما یشات شیمی تجزیه بر رو ی شورابه ها مشخص شد کات یونهای موجود در شورابه ها به تر تیب فراوانی شامل سدیم، منیزیم ، کلسیم، پتاسیم و آن یونها شامل سولفات، کلرو بی کربنات هستند . کانیهای تبخیری موجود شامل تناردیت، میرابلیت، گلوبریت، کلسیت، ژیبس وهالیت می باشند. رابطه آ بهای ز یر زمینی در چاه های اطراف کو یر یا پلایای میقان با شوارب منطقه نشان داده که سنگه ا ی تبخیری و آذرآواری بخش شمال و شمال شرقی حوضه مربوطه( مناطق آشتیان) مهمترین عوامل تامین کننده رسوبهای شورابه های کویر میقان شناخته شده و شوراب این پلا یا پس از عمل تغلیظ تبخیری و رسوب کانیهای تبخیری مختلف در نها یت شوراب تیپ Na-Cl-So4 را ا یجاد نموده که ته نشین کننده کانیهای تناریت و میرابلیت و به عبارتی سولفات سدیم بوده که امروزه بعنوان معدن سولفات سدیم کویر میقان معروف است

کلیدواژه ها:

سولفات سدیم ، پلایای میقان اراک ، تناردیت ، میرابلیت و گلوبریت