مدیریت پسماند صنعتی

توسعه صنایع و رشد سریع جمعیت با توجه به افزایش مواد مصرفی و در نتیجه ازدیاد مواد زاید جامد از موضوع هایی است که اخیرا بحرانهای عظیمی در جوامع بشری به وجود آورده است شدت آلودگی های محیط حاصل از مواد زاید جامد در شهرها و مراکز تجمع صنایع به گونه ای است که توجه منابع علمی و اجرایی جهان را نسبت به دفع صحیح یا بازیافت اصولی این مواد جلب کردهاست اسدی و همکاران 1170؛ 2001 La Grega بسیاری از صنایع عامل انتشار آلودگی های جدید و در بعضی موارد سبب انتشار آلاینده های مثل مواد سرطانزا و سمی در محیط هستند. پسماندهای صنعتی به صورت جامد نیمه جامد و مایع بوده و تنوع بسیار زیادی دارند. SU.EPA 2002؛ Bagchi 2004 رشد سریع فناوری دستیابی به فرایندهای جدید تولید، جایگزینی مواد مصنوعی و ترکیبات شیمیایی باعث افزایش حجم پسماندهای صنعتی و در برخی موارد باعث تولید پسماندهای خطرناک شده است اسدی و همکاران 1170، احرامپوش و هکاران 1140 جابه جایی انتقال و دفع نامناسب پسماندهای صنعتی که بخشی از ان نیز مواد خطرناک است مشکلات زیادی را برای انسان و محیط زیست او ایجاد می نماید. لذا کنترل موثر و اعمال یک مدیریت صحیح پسماندهای صنعتی برای بهداشت محیط زیست و مدیریت منابع، از اهمیت خاص برخوردار است. احرامپوش و همکاران 1140 عبدلی 1173 به طور کلی صنایع بر عوامل اصلی محیط جلوگیری و یا کاهش اثرات مخرب محیط زیستی باید شناخت دقیقی از صنعت و فراوردها های آن مواد زاید حاصل و نوع اثرات آن پیدا کرد. در حال حاضر در بسیاری از کشورهای جهان طرح جامع مدیریت مواد زاید صنعتی تهیه و به مرحله اجرا گذاشته است آنچه مسلم است فعالیتها چندانی در رابطه با مدیریت مواد زاید صنعتی در کشور ما انجام نشده است. در ایران علیرفم رشد صنایع و بلاطبع افزایش مواد زاید تولید شده ناشی از آنها اقدام اساسی جهت شناسایی مواد زاید صورت نگرفته است. حتی امار مربوط به صنایع و مشخصات عمومی آنها نیز جهت کاربرد در تحقیقات بسیار ناقص است. تحقیقاتی هم که تاکنون در این زمینه انجام شده جنبه پراکنده و موردی داشته و در یک ساختار و یا رورال کلی با شناسایی کمی و کیفی و تحلیل وضعیت موجود Asadi et al. 1993 نمی گردد. طی چند دهه گذشته جامعه با یکی از مهمترین پیامدهای توسعه صنعتی مواجه شده است حمل و دفع ناماسب مواد زاید که سهم بزرگی از کل آلودگی محیط زیست را تشکیل می دهد و اثرات مخرب آن در ایجاد بحران های زیست محیطی کاملا مشهود است کشورهای زیادی تلاش کرده اند تا تکنولوژی مناسب و روشهای علمی برای مدیریت مواد زاید خطرناک خود را اراده نمایند. با این وجود مدیریت مواد زاید خطرناک هنوز در حال پیشرفته و توسعه می باشد کشور ما نیز از این قاعده مستثنی نبوده و لازم است کنترل آلودگی همگام با توسعه صنایع به پیش رود. در حال حاضر اکثر صنایع فاقد یک سیستم مدیریت مناسب جهت دفع مواد زاید خطرناک می باشند. و این امر آینده محیط زیست را با مشکلات جدی رو به رو خواهد نمود. برای ایجاد این سیستم مدیریت باید در درجه اول به شناسایی و طبقه بندی مواد زاید خطرناک تولیدی در منطقه مورد مطالعه پرداخت. چرا که آگاهی از ویژگی های یک ماده زاید خطرناک و به طول کلی شناسایی این مواد می تواند صاحب نظران ر در انتخاب روشهای تصفیه و نگهداری و دفع مناسب این مواد یاری ینماید.

کلیدواژه ها:

محیط زیست ، مدیریت پسماند ، صنعتی ، مواد زاید خطرناک ، سیستم