ارزیابی معابر و پارک های شهری بر اساس معیارها و ضوابط دسترسی معلولین (نمونه موردی پارک گل ها و کوهسنگی در مشهد)

از جمله ملزومات رشد و توسعه جوامع، ایجاد بسترهای فضایی و کالبدی مناسب جهت استفاده همه اقشار جامعه از خدمات و امکانات عمومی، به منظور تحرک و جابجایی بهتر و دسترسی آسان تر در سطح شهراست. ناتوانان جسمی، معلولان و جانبازان، بخشی از افراد جامعه اند که همچون سایرین، نیازمند دسترسی و استفاده از امکانات و خدمات عمومی هستند. اما وجود برخی موانع به ویژه در نحوه طراحی معماری و شهرسازی،بسیاری از فضاهای شهری، به ویژه معابرعمومی، پارک ها و فضاهای سبز را فاقد شرایط لازم برای برآورده ساختن نیازهای دسترسی افراد معلول نموده است. با توجه به اهمیت مساله، مراکز تفریحی، به خصوص پارک ها، فضاهای سبز و باغ های شهری باید به گونه ای طراحی و احداث شوند که کم توانان جسمی نیز قادر به استفاده از این گونه اماکن باشند. به دنبال این هدف و با توجه به ضوابط و معیارهای موجود در منابع و لحاظ کردن آن پس از بررسی دو نمونه پارک، پارک گلها در خیابان دانشجو که به عنوان پارکی نسبتا جدید و دیگری کوهسنگی به عنوان نمونه هایی با قدمت در منطقه کوهسنگی مشهد، و لحاظ کردن مطالعات میدانی مرتبط نتایجی مبنی بر چگونگی پرداختن به این مقوله در یک سیر تاریخی مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج بدست آمده حاکی از آن هستند که اگر چه در پارک کوهسنگی تمهیدات بیشتری برای آسایش معلولین لحاظ شده است اما، وجود برخی موانع به خصوص در نحوه طراحی، معماری و شهرسازی پارک ها و فضاهای سبز را فاقد شرایط لازم برای برآورده ساختن نیازهای دسترسی افراد معلول نموده است که با وجود تصویب طرح آسایش معلولین در چند سال گذشته بازهم شاهد فراموشی معلولین به طورنظارت شده هستیم. بنابراین جهت بهسازی فضاهای عمومی برای توانمندسازی معلولان در بهره گیری بیشتر و بهتر از پارک ها و فضاهای سبز شهر و سازگار ساختن این کاربری های شهری با نیازهای این اقشار باید بیش از پیش توجه داشت.

کلیدواژه ها:

معلولان ، پارک گل ها ، کوهسنگی ، مناسب سازی ، برنامه ریزی شهری ، شهرمشهد