بررسی معماری و شهر سازی ایران در دوره پهلوی اول (مطالعه موردی: شهر ارومیه)

در زندگی اجتماعی، عوامل مختلفی مستلزم شهر و شهرسازی وشهرنشینی بوده است. حقیقت این امر مربوط است به چند خصیصه معتبر که مربوط می شود به وضع زمین و آب و هوا و جغرافیای منطقه و امر تولید و مصرف. بدیهی است که ابرشهرها یا شهرهای برتر و کلان و مدینه فاضله جایی ممکن می شده است که در بردارنده همه نعمتها باشد و آراسته به همه زیباییها و به دور از هر نقصی. شاید تصور شهر بهشتی در ذهن پیشینیان ناشی از چنین جایی بوده است. از موضوعات اساسی فعل حاضر در زمینه شهرسازی بحث طراحی شهری با توجه به ارزش های حاکم بر جامعه و الهام گیری از فرهنگ و تاریخ شهری است. در چند سال گذشته رشد سریع شهرنشینی باعث گردید که تغییراتی در بافت شهری به وجود آید و متاسفانه این رشد سریع علاوه بر تحت تاثیر گذاشتن زیبایی شهری، مدیریت شهری را نیز به لحاظ توسعه موازن و یکنواخت با اختلال روبرو شده است. شهرسازی معاصر ایران در دوره پهلوی اول با تغییراتی جدی با الهام از شهرهای اروپایی طراحی و اجرا شد. در این بین شهر ارومیه نیز به دلیل مرزی بودن با کشور های همسایه همیشه دستخوش تغییراتی چه در دوره های قبل و چه امروزه به دلیل مهاجرات های بی رویه به این شهر بوده است. دراین مقاله سعی براین است که با ارزیابی تاثیرات تجدد درفضاهای شهری اسلامی شهر ارومیه دردوره پهلوی اول نتایج و تغییرات بدست امده درمعماری اسلامی فضاهای شهری این دوره بررسی و موردتوجه قرارگیرد بنابرین مباحث شهرسازی معاصر ارومیه مورد نقد و بررسی قرارگیرد و در نهایت پیشنهاد و راهکارهایی جهت طراحی و ساخت شهری بر اساس الگوهای فرهنگی و شهر سازی اسلامی با رویکرد پایداری ارایه و تدوین شده است.

کلیدواژه ها:

شهرسازی معاصر ، بافت شهری ، شهر ارومیه ، حاشیه نشینی ، شهر اسلامی