بررسی نقش مایه های گبه قاینات

از اولین نیازھای بشر، وجود زیر اندازی مناسب بود و گبھ از نخستین دستاوردھای انسان برای تامین این نیاز می باشد، که تا امروز در نقاط مختلفی از جھان بافت می شود. نوعی فرش با پرز بلند که نمونه آن را در نقاط مختلف ایران از جمله، منطقه قاینات در خراسان جنوبی یافت می شود. این بررسی حوزه نقش مایه ھای گبه قاینات را در بر می گیرد. ھدف از انجام این تحقیق بررسی طرح ھا و نقوش به کار رفته در گبه ھای منطقه قاینات، بررسی و ریشه یابی نقوش آن و نشان دادن تاثیر زمان بر نقش گبه ھای قاینات است. پژوھش پیش رو مبین این فرضیات است که ایلات منطقه قاینات به دلیل داد و ستد با مردم سایر مناطق ایران از آنھا در آفرینش طرح ھای گبه ھای خود الگو گرفته اند. ھمچنین گذر زمان و صنعتی شدن و تغییر سلیقه ھا توانسته چھره نقوش به کار رفته در این گبه ھا را تغییر دھد. علیرغم دگرگونی ھا و تغییرات بسیار، نقش مایه ھای قدیمی قاینات ھنوز بر روی گبه ھا اجرا می شود. روش پژوھش به صورت تحلیلی و توصیفی نوشت شده و شیوه گرد آوری اطلاعات، کتابخانه ای و میدانی است. این بررسی با مطالعه کتاب ھایی که در مورد فرش بافی در منطقه قاینات انجام شده آغاز می شود. سپس با سفر به منطقه و مشاھده مستقیم گبه ھا و تامل در نقوش آن ھا به ریشه یابی آثار پرداخته می شود. با وجود فراوانی طرح ھا می توان آن ھا را به طور خاص در مناطق بلوچ، ترکمن و سیستان یافت. دسته ایی دیگر از طرح ھا مخصوص به خود منطقه بوده در جای دیگری کار نمی شود در عین حال بسیاری از نقوش قدیمی به فراموش سپرده شده و گذر زمان بستر تولد نقش ھای جدیدی شده است.

کلیدواژه ها:

خراسان جنوبی ، قاینات ، دست بافته ها ، گبه ، نقش مایه