تحلیل طراحی معماری مصادیق ساخته شده خانقاه در جهان

فضاھای معماری ساخته شده با کاربریھای خاص چند عملکردی ویژه نیایش-آموزش-پژوھش-اقامت-درمانی-عبادی در تمدن اسلامی جایگاھی خاص داشته اند کالبد و عملکرد خاص معماری با عنوان خانقاه در گذشته معماری ایران موجود بوده و رشد و نمو یافته است. دوران ایلخانیان در ایران را می توان از دوران ھای اوج و شکوه معماری عملکرد خانقاه به شمار آورد. پژوھش حاضر با تمرکز بر کاربری معماری خانقاه کوشیده است تا معانی و مفاھیم و اندیشه ھای عمده به کار رفته در بناھای تحت عنوان خانقاه را تحلیل نماید. تحقیق حاضر با روش توصیفی-تحلیلی و با تحلیل محتوای عملکردی ھشت خانقاه در معماری جھان که سه خانقاه در ایران و پنج خانقاه در ترکیه بوده است-به بررسی نظام ھای موجود در این خانقاه ھا پرداخته است. نتایج نھایی حاصل از تحقیق بیانگر بھره گیری از صحن مرکزی، طراحی فضاھای خاص چله نشینی در پیرامون این فضا، طراحی تالاری بزرگ در سمت قبله، وجود فضاھای جمعی مشترک در خانقاه، عملکردھای فرھنگی، وجود فضاھای چند عملکردی، ساماندھی فضایی عملکردھای مختلف با نظام ھایی ھمسان، ارتفاع یافتن سردر، وجود مناره ھا، در فضاھای ویژه با عنوان خانقاه به لحاظ طراحی معماری بوده است. دستاوردھای تحقیق کنونی علاوه بر اینکه به شناخت روزافزون فرھنگی عملکرد خانقاه در معماری کمک می نماید سبب ساز بستر فرھنگی مناسب جھت تحقیق ھای مناسب بعدی خواھد بود.

کلیدواژه ها:

طراحی معماری ، خانقاه ، طراحی معماری خانقاه ، مصادیق معماری خانقاه ، خانقاه چلبی اوغلو ، خانقاه مولانا