بررسی رفتار سازههای لولهای مهاربندی شده در ساختمانهای بلند بتنی تحت اثرمولفه ی قایم نیروی زلزله

در صورتی که ارتفاع ساختمان از یک حد معینی بیشتر شود و جزو ساختمانهای بلند قرار گیرد، سیستمهای سازهای متداول جوابگوی نیازهای ما نخواهند بود زیرا در ساختمانهای بلند، صلبیت و پایداری ضوابط مهمتری را نسبت به مقاومت )مشخصه اصلی سازههای کوتاه( بیان میکند. جهت پاسخگویی به نیازهای فوق، سیستم جدیدی تحت عنوان سیستم لولهای ابداع شده است. از سیستم قاب لوله مهاربندی شده میتوان به عنوان یکی از کارآمدترین سیستمها از لحاظ مقاومت در برابر نیروهای جانبی نام برد. این سیستم متشکل از ستونهای نزدیک به هم که توسط تیرهای عمیق به یکدیگر متصل شدهاند میباشد. اثرات زلزله در طبیعت به دوصورت افقی و عمودی به سازهها وارد میشود که البته احتمال وقوع زلزله در جهت افقی بیشتر از جهت عمودی است. در بعضی از زلزلهها اثر مولفه قایم بیشتر از جهت افقی است مانند زلزله بم که بزرگی مخرب آن دیده شده است، بزرگی این زلزله در جهت افقی حدود 6 ریشتر بوده که جزو زلزلههای متوسط جهان بشمار میآید، اما مولفه قایم آن بسیار قوی و بزرگی آن بیش از 8 ریشتر میباشد. در حال حاضر آییننامه زلزله کشور، بررسی توآم اثر مولفه افقی و قایم زلزله را به موارد خاصی محدود میکند. دراین مقاله سعی شده است مولفه قایم زلزله بر سه سازه بلند با ارتفاع مختلف با سیستم لولهای مهاربندی شده بتنی یک بار با در نظر گرفتن فقط مولفه افقی و باردیگر با در نظر گرفتن همزمان مولفهها افقی و قایم بدون مقیاس مورد بررسی قرار گیرد. نتایج نشان میدهند که اعضای باربر ثقلی در مقایسه با اعضای باربر جانبی، حساسیت بیشتری به مولفه قایم زلزله دارند و درنظرگرفتن اثر مولفه قایم زلزله در طرح آنها توصیه میشود. همچنین نتایج حاکی از افزایش نیروی زلزله با تاثیر همزمان مولفهها قایم و افقی تا حدود 3 برابر نسبت به حالت تاثیر فقط مولفه افقی است

کلیدواژه ها:

مولفه قایم زلزله ، مولفه افقی زلزله ، سازههای بلند ، سازههای لولهای مهاربندی شده ، قاب لوله ، سیستم سازهای لولهای