بررسی نواحی مستعد کشت سویا در استان گلستان با تکیه بر شاخص های اقلیمی

سویا Glycine max L در سراسر جهان به عنوان یک محصول مهم تجاری کشت می شود. بنابراین در یافتن مکان مناسب برای محصولات کشاورزی می تواند مزایای اقتصادی را افزایش و پیامد های منفی زیست محیطی را کاهش دهد. به طور کلی این پژوهش به منظور تعیین مناطق مناسب کشت سویا در استان گلستان با تکیه بر عناصر اقلیمی انجام شد. بدین منظور ابتدا نیاز های زراعی و متغیر های اقلیمی سویا تعیین شدند و مطابق با آن ها نقشه های مورد نیاز تهیه گردید. شاخص های اقلیمی در این مطالعه شامل: حداکثر دما، حداقلدما، دمای متوسط و بارندگی بودند. در این پژوهش از آمارهای 10 سال اخیر پارامتر های اقلیمی 25 ایستگاه هواشناسی استان گلستان استفاده گردید. برای استانداردسازی داده ها از روش فازی و برای وزن دهی به معیارها از روش تحلیل سلسله مراتبی AHP استفاده شده است. در نهایت با استفاده از روش ترکیب خطی وزنی WLC در محیط نرم افزار IDRISIنقشه پتانسیل کشت سویا تهیه گردید. سپس پهنه بندی اراضی در چهار طبقه بسیار مستعد، مستعد، نیمه مستعد و غیرمستعد انجام شد. نتایج نشان داد که، در وزن دهی معیارها با روش تحلیل سلسله مراتبی در سویا مقدار بارندگی در دوره رشد 0/266 درصد بیشترین و و حداقل دمای دوره رشد با ضریب 0/043 کمترین ضریب ها را کسب کردند. نتایج حاصل از روش ترکیبی خطی وزنی اراضی از لحاظ اقلیمی نشان داد که 34/75 درصد از اراضی جهت تولید سویا در پهنه های بسیار مستعد قرار دارند و عامل محدود کننده کشت این گیاه در استان را می توان کاهش میزان بارندگی ذکر نمود.

کلیدواژه ها:

بارندگی ، ترکیب خطی وزنی ، پهنه بندی ، روش فازی ، متغیرهای اقلیمی AHP