نقش امتنانیت دلیل در محدود سازی حکم

نقش امتنانی بودن دلیل در محدود سازی حکم و منع از جریان احکام امتنایی مثل اصل برایت و ... در موارد خلاف امتنان، اولین بار توسط شیخ انصاری مطرح شد و در میان فقیهان متاخر از وی شهرت یافت، وی در عصر حاضر برخی از فقها همانند امام خمینی و متاخران از ایشان با آن مخالفت کرده اند. این مقاله با پیش فرض امکان وجود امتنانیت خاص در برخی از ادله احکام در پی اثبات نقش امتنانیت ادله در مقدار دلالت دلیل، تنظیم گردیده است. نوآوری این مقاله عبارت است از تحلیل نظریه شیخ انصاری قدس سره مبنی بر عدم جریان ادله امتنانی در موارد خلاف امتنان، و تقریر و توجیه اصولی آن به همراه تحلیل نظریه رقیب (نظریه امام خمینی قدس سره و بررسی تفصیلی ادله و در نهایت نقد آنها. رهیافت نگارنده در این مقاله، اثبات تاثیر امتنانی بودن دلیل در محدودسازی حکم از طریق محدودیت دلالت دلیل و سلب اطلاق آن است؛ نه از طریق امتنان برای احکام امتنانی که مورد اشکال امام خمینی است.

کلیدواژه ها:

امتنان ، حکم امتنانی ، مقام امتنان