بررسی تنوع ژنتیکی ژنوتیپ های مختلف گندم نان از نظر صفات فیزیولوژیک و مرفولوژیک در شرایط تنش خشکی

در این تحقیق 15 ژنوتیپ پیشرفته و 2 شاهد گندم نان(سرداری و آذر 2) و یک لاین پیشرفته اصلاحی جمعا 18 ژنوتیپ در دو شرایط آبیاری تکمیلی و دیم در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار به هدف ارزیابی انتقال مجدد مواد ذخیره ای به دانه در دوره پر شدن دانه مورد ارزیابی قرار گرفتند. کلرات سدیم 0/04 درصد وزنی - حجمی در زمان دو هفته پس از گلدهی برای محلول پاشی و قطع فتوسنتز جاری استفاده گردید. نتایج نشان داد که در شرایط دیم بر اساس تجزیه واریانس ژنوتیپها از نظر وزن هزار دانه و وزن سنبله در شرایط محلول پاشی و بدون محلول پاشی (شاهد) در سطح احتمالی 5 درصد و برای صفات ارتفاع بوته، عملکرد دانه محلول پاشی و بدون محلول پاشی، تعداد سنبله، ، عملکرد کرت و پتانسیل آب برگ در سطح احتمالی 1 درصد اختلاف معنی داری داشتند. تجزیه کلاستر برای ژنوتیپ ها بر اساسی شاخص های STI و TOL و بر اساسی این دو شاخص و عملکرد به ترتیب 4، 3 و 4 گروه پیش بینی نمود که تجزیه تابع تشخیص گروه بندی در هر مورد را به صورت صددرصد تایید نمود. تجزیه همبستگی ساده رابطه مثبت و معنی داری بین عملکرد در دو شرایط تنش خشکی و آبیاری تکمیلی با شاخص های STI و MP نشان داد که بیانگر آن است این شاخص ها می توانند به صورت مشترک برای گزینش ژنوتیپ ها در شرایط دیم و آبی مورد استفاده قرار گیرند. ضرایب همبستگی برای شاخص های STI تنش خشکی شبیه سازی شده و STI تنش واقعی مثبت و معنی دار بود که نشان دهنده مثبت بودن تنش ژنوتیپ هاست به خصوصی که شدت همبستگی در شرایط دیم بیشتر بوده است تجزیه همبستگی ساده بین صفات اندازه گیری شده در شرایط دیم نشان داد که عملکرد دانه در هکتار با ارتفاع بوته، وزن هزار دانه و عملکرد دانه در هردو شرایط تیمارشبیه سازی شده برای ارزیابی محلول پاشی و شاهد رابطه مثبت و معنی داری داشته و با زمان گلدهی رابطه منفی و معنی داری نشان داد.

کلیدواژه ها:

گندم نان ، شبیه سازی تنش خشکی ، شاخصRem ، انتقال مجدد