مطالعه پدیده کارتن خوابی تراجنسی های زن در تهران و اقدامات سازمان های دولتی مربوطه در رفع یا تسهیل آن

پس از صدور فتوای انجام عمل جراحی تغییر جنس توسط امام خمینی، رهبر سابق نظام جمهوری اسلامی ایران در سال 1364، جامعه ایران به خصوص پایتخت در دهه هفتاد شاهد آشکارسازی و برون آیی تراجنسی ها بود. اماکن خاصی، محل تجمع و گردهم آیی آنان بود و از آن زمان به بعد تعداد پرونده هایی که به پزشکی قانونی جهت بررسی ارایه می شد سالانه، افزایش چشمگیری داشت به طوری که بر اساس آمارهای ارایه شده توسط سازمان پزشکی قانونی در فاصله سال های 1385 تا 1389، تعداد 1366 پرونده تراجنسی به این سازمان ارایه شده بود که این آمار در سال 1385، رقم 170 و در سال 1389، رقم 319 را نشان می دهد؛ هم چنین از این آمار 4 ساله، 56.22 درصد، تراجنسی های مرد به زن و 44.77 درصد، تراجنسی های زن به مرد هستند. پدیده ای که به تازگی شاهد آن در سطح شهر تهران هستیم، کارتن خوابی تراجنسی های مرد به زن است که در چند سال اخیر ایجاد شده و رو به فزونی می رود. تراجنسی های ایرانی به دلایل مختلف هم چون طرد از خانواده، عدم تمکن مالی و حمایت-های دولتی و سازمانی، ناچار به گذران زندگی در معابر عمومی و پارک ها می شوند و از آنجا که هویت رسمی و پذیرفته شده ای ندارند و فاقد کسب و کار هستند، برخی، به منظور امرار معاش تن به تن فروشی می دهند. در این مطالعه، به منظور شناخت این افراد که در حال افزایش نیز هستند، ثبت روایتی از یک نمونه آماری پنج نفره انجام شده، سپس به بررسی اقدامات و تمهیدات رسمی موجود پرداخته شده و در نهایت راهکارها و پیشنهاداتی به سازمان بهزیستی، پزشکی قانونی و قوه قضاییه ارایه شده است. در واقع روش های کیفی ثبت روایت به منظور نیازسنجی و تحلیل محتوای کیفی متن قوانین و اقدامات و در نهایت تطبیق این دو، روش مختلط استفاده شده در این پژوهش است. در نهایت، این نتیجه گرفته شده است که تراجنسی های مرد به زن به دلیل ظواهر نامقبول تر نسبت به تراجنسی های زن به مرد، کمتر در جامعه پذیرفته می شوند، مزاحمت های جنسی برای آنان بسیار زیاد است و خانواده های آنان بر اساس سنت های موجود، هرگز هویت جدید آنان به عنوان یک زن را نمی پذیرند. این افراد که اغلب از استان های دیگر به تهران مهاجرت کرده اند، پس از مراجعه به متخصصین پزشکی قانونی با موانعی مواجه می شوند که امکان پیشبرد پرونده را برایشان ناممکن می سازد. هم چنین هزینه های گزاف جراحی و روند پیچیده کسب هویت جدید موجب می شود تا این افراد به کارتن خوابی و بعضا به تن فروشی بپردازند. از اقدامات اخیر قابل توجه نهادهای رسمی می توان به تخصیص یک مرکز قضایی جداگانه توسط قوه قضاییه اشاره کرد اما کمبود انجمن های غیرانتفاعی فاقد بودجه، کمک هزینه بسیار ناچیز سازمان بهزیستی به منظور انجام عمل جراحی و عدم توجه شهرداری تهران به این کارتن خواب ها از چالش هایی است که پیش روی رسیدگی به این قشر خاص وجود دارد.

کلیدواژه ها:

تراجنسی ، زن ، آسیب پذیر ، کارتن خوابی