مقایسه میزان تجمع فلز نیکل در گیاه لویی (Typha Latifolia) و رسوبات رودخانه شاوور طی سال های 91و95

رودخانه شاووردر شمال غرب استان خوزستان می باشد.ورود فاضلاب شهری و درمانی شهرستان شوش،افزایش بی رویه ی فعالیت های کشاورزی ،آلودگی نفتی،استفاده بی رویه ی اهالی و گشاورزان از آب ها وپمپاژ کردن آب به وسیله ی موتورهای دیزلی موجب آلودگی رودخانه به فلزات سنگین شده است.برای بررسی نقش گیاه لویی در تجمع و پالایش فلز نیکل در سال های 91 و 95 پنج ایستگاه (باتوجه به وضعیت آلاینده ها)که هر کدام سه تکرار داشته ؛انتخاب شد.جهت هضم نمونه های رسوب از روش های (AST,2000)و هضم نمونه گیاهی از روش (yap,2000)استفاده شد.دامنه میانگین( چهار فصل ) غلظت فلز نیکل در سال 91 به مقدار5/17تا 77 و در گیاه لویی بین 6/9 تا 95/15 میلی گرم در کیلو گرم وزن خشک،که این مقداردرسال 1395 به مقدار 7/19 تا 82 ودرگیاه لویی بین 2/11 تا 34/17 میلی گرم بر کیلو گرم وزن خشک می باشد.مطالعات طی سال های 91 و 95 نشان داد که اختلاف معنی داری در غلظت فلز نیکل در ایستگاه های مختلف وجود دارد و نسبت تجمع این فلز در سال 95 تا حدودی بیش تر شده است.(05/0> P) ولی میانگین غلظت فلز در گیاه و رسوب در فصول مختلف اختلاف معنی داری وجود ندارد. (05/0گیاه لویی و رسوبات وجود ندارد.در بررسی های انجام شده طی دو سال در رابطه با میانگین غلظت فلز نیکل و میانگین آن در گیاه لویی،مدل دگر ستونی نشان داد که رابطه مستقیم ومعنی داری وجود دارد(05/0> Pوr=44). مطالعات دو سال91و95 نشان داد،که بیش ترین مقدار شاخص تجمع (BCF)فلز مربوطه به بافت ریشه در سال 91 (20/0)و کم ترین مقدار آن در برگ (13/0)که در مقایسه با سال 95 این مقدار (23/0)در ریشه و کم ترین آن در برگ (15/0)می باشد.بیش ترین ضریب انتقال (TF)در سال 91 مربوط به ساقه (77/0)و در سال 95 این مقدار به (79/0) افزایش یافته وضریب انتقال فلز در گیاه در حد متوسط است.همچنین میزان فلز نیکل در زی دو سال اندازه گیری به ترتیب رسوب> ریشه> ساقه> برگ می باشد.و می تواند ناشی از جا به جایی کم این عنصر در اندام های گیاه می باشد و بیش تربه صورت رسوب بر روی خاک قرار گرفته است.

کلیدواژه ها:

گیاه لویی ، فلز نیکل ، رسوب