امکان سنجی تولید پلاستیک های زیست تخریب پذیر از ضایعات فرآوری آبزیان

حفظ تازگی و کیفیت محصولات گران قیمتی مانند فرآورده های دریایی به دلیل دارا بودن اسیدهای چرب غیراشباع و حساسیت به اکسیداسیون همواره از دغدغههای محققین بوده است. علاوه بر این، امروزه تمایلمصرف کنندگان به خریداری محصولاتی که تازگی و کیفیت خود را حفظ میکنند، افزایش یافته است. به منظور حفظ کیفیت مواد غذایی، بسته بندی و پوشش دهی آنها از اهمیت ویژه ای برخوردار است. با توجهبه توسعه روزافزون تکنولوژی، رشد صنایع پتروشیمی و بسته بندی چشمگیر بوده و طی سالهای اخیر در ایران نیز پلیمرهای مختلف مانند پلی پروپیلن، پلی اتیلن، پلی استایرن و غیره در مقیاس بالا تولید و درصنایع بسته بندی مورد استفاده قرار میگیرند. با توجه به رشد تولید پلیمرهای مصنوعی، بخش عمده ای از آلودگی محیط زیست را آلودگی توسط پلاستیکهای سنتزی که به آلودگی سفید مشهور است، تشکیل می-دهد. اثرات منفی زیست محیطی ناشی از عدم تجزیه پذیری، سوزاندن آنها در محیط همراه با ایجاد ترکیبات سمی برای انسان و محیط زیست از جمله دیوکسین ها، بی فنیل های پلی کربناته، منومرهایی مانند استایرنو فوران ها و همینطور محدودیت های بهداشتی استفاده مجدد، معضل عمده ای برای آنها محسوب می شود. با افزایش نگرانی های محیط زیستی در رابطه با انباشت و تجمع پلاستیک ها و همین طور تقاضایمصرف کنندگان برای محصولات غذایی سالم با زمان ماندگاری بالا، صنایع بسته بندی مواد غذایی توجه روز افزونی طی دو دهه اخیر به بیوپلیمرها و فیلم های خوراکی داشته است. از اینرو استفاده از فیلمها وپوششهای خوراکی که آلودگی کمتری را ایجاد میکنند و زیست تخریب پذیر 1 میباشند، رواج یافته است. فیلم خوراکی به لایه نازکی از یک ماده خوراکی اطلاق میشود که بر روی سطح ماده غذایی به عنوانپوشش قرار داده میشود تا مانعی در برابر عوامل مخرب مانند گازهایی چون اکسیژن، دی اکسید کربن، رطوبت و غیره بوده و از این طریق موجب افزایش ماندگاری ماده غذایی شود. علاوه بر این، فیلم های خوراکی میتوانند حاوی ترکیبات آنتی اکسیدان و مواد ضد میکروبی باشند و این در حالی است که بستهبندیهای مرسوم قادر به رقابت در این زمینه با فیلم های خوراکی نمیباشند. این نوع بسته بندیها دارای مزایای بسیاری هستند که برخی از آنها عبارتند از : جلوگیری از انتقال رطوبت، جلوگیری ازخروج ترکیباتفرار موجود در ماده غذایی، کاهش در سرعت تنفس، ممانعت در برابر عبور چربیها و روغن ها، به تاخیر انداختن تغییرات در بافت ماده غذایی و عبوردهی انتخابی گازهایی نظیر اکسیژن و دی اکسید کربن.امروزه پلی ساکاریدهای مختلفی مانند سلولز، پکتین، مشتقات نشاسته جلبک های دریایی و صمغ ها در تولید فیلم بکار می روند. از سویی دیگر علاوه بر پلاستیک ها، ضایعات غذایی بسیاری در طبیعت رها می شوند که مدیریت و بهینهسازی آنها از اهمیت ویژه ای برخوردار است. یکی از منابع مهم تولید ضایعات غذایی کارخانجات فراوری و تولید فراورده های کنسروی می باشند که استفاده بهینه از آنها می تواند به حفظ و بهبود شرایط محیط زیست کمک شایانی کند. مقاله حاضر سعی بر معرفی پتانسیل های موجود در ضایعات کارخانجات فراوری آبزیان جهت تولید پلاستیک های زیست تخریب پذیر دارد