ضرورت توجه به منطقه گرایی در حوزه کاسپین

امروزه تحولات جهانی و وجود بازیگران رسمی و غیررسمی، علاوه بر توزیع قدرت در عرصه بین الملل، امکان بازیگری درسطوح منطقه ای و جهانی را نیز افزایش داده است.از منظر جغرافیایی، موقعیت ایران در هماسیگی با 15 کشور و قرار گیریهمزمان در پنج زیرسیستم منطقه ای شامل حوزه کاسپین مشتمل بر دو حوزه مستقل آسیای مرکزی و قفقاز، آناتولی، شبه قاره هند، خلیج فارس و خاورمیانه در کنار چالش های مرتبط، فرصت های زیادی را نصیب ایران نموده است. در بین مناطقیکه در اطراف ایران قرار گرفته، منطقه کاسپین با دو زیر مجموعه آسیای مرکزی و قفقاز با توجه به وجود اشتراکات فرهنگی فراوان، همواره مورد توجه ایران بوده است ظرفیت این منطقه در گسترش صلح و مفاهیم ژیوپاسیفیک در مقابل مفاهیم ژیوپلیتیک نظیر جنگ و تنش، تا به حدی است که از دریای کاسپین به عنوان دریای صلح یاد می شود که به نظر می رسد این نام گذاری چندان نیز دور از واقعیت نباشد. با این وجود و با توجه به ظرفیت بالقوه فرهنگی منطقه ، فعالیت و زمینه سازی در سایر حوزه ها از جمله اقتصاد، سیاست، امنیت و ... نیز می تواند در ایجاد تعامل منطقه ای در منطقه موثر باشد. از این رو و با توجه به ظرفیت های منطقه، ایده منطقه گرایی می تواند به عنوان نگاهی راهبردی در سیاست خارجی کشورهای منطقهمطرح گردد، که از این طریق می توان ظرفیت بالقوه جغرافیایی این کشورها را به توانمندی های ژیواستراتژیک، ژیوپولیتیک،ژیوکالچر و ژیواکونومیک مناطق همجوار متصل نمود. این نظریه در واقع یک نگرش راهبردی و استراتژیک است، که از یک سو می تواند ظرفیت های ناشناخته کشورهای منطقه را در موارد مورد بحث شکوفا نموده، و در درازمدت به ارتقا نقش کشورهای این حوزه کمک نماید، و از طرف دیگر اتخاذ این سیاست همچنین می تواند توان بازدارندگی منطقه ای را در عرصههای سیاسی، اقتصادی، دفاعی و اجتماعی، با گره زدن امنیت منطقه به یکدیگر و مناطق پیرامونی افزایش دهد

کلیدواژه ها:

منطقه گرایی ، همکاری منطقه ای ، کاسپین ، توسعه همه جانبه ، ژیوپلیتیک