ریشه یابی بحران تکفیر در پاکستان

در مقاله ی حاضر به ریشه یابی بحران تکفیر در پاکستان پرداخته ایم و ریشه های داخلی، منطقه ای و بین المللی رشد بحران تکفیر در پاکستان مورد بحث قرار گرفت، مهمترین ریشه های داخلی شکل گیری بحران تکفیر عبارت بودند از: وضعیت نامساعد سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، مذهبی و فرهنگی پاکستان. حمله ی شوروی به افغانستان و تشکیل گروه های جهادی که با رشد فزاینده مدارس مذهبی برای تشویق به امر جهاد همراه بود و نیز مسیله ی کشمیر و حمایت های مالی عربستان سعودی از گروه های افراطی و احساس خطر عربستان از نفوذ انقلاب اسلامی ایران در منطقه از جمله ریشه های منطقه ای موثر در رشد روزافزون جریان های تکفیری در پاکستان بوده است. در سطح بین المللی نیز حضور غرب و ایالات متحده در افغانستان و پاکستان به بهانه ی جنگ با روس ها و حمایت از گروه های جهادی و علی الخصوص پس از واقعه ی یازده سپتامبر، سیاست آمریکا مبنی بر مقابله با طالبان و القاعده، نقش اساسی در رشد جریان تکفیر در پاکستان داشته است . جریان دهلوی را می توان آغازگر رواج بحران تکفیر در شبه قاره هند دانست که بعدها با تشکیل دیوبندیه نمود بیشتری یافت. گروه هایی همچون جمعیت علماء اسلام (شاخه فضل الرحمان) و (شاخه سمیع الحق) همچنین جمعیت اهل حدیث، بنیان های فکری و عقیدتی تکفیر را توسط مدارس متعددی که در اختیار دارند، سازماندهی می کنند و در عمل گروه هایی همچون سپاه صحابه و لشکر جهنگوی و تحریک طالبان پاکستان به اعمال تروریستی اقدام می ورزند.

کلیدواژه ها:

پاکستان ، بحران ، تکفیر ، دیوبندیه ، سپاه صحابه ، لشکر جهنگوی