کاربرد کنایه در شعر محلی دزفولی

گویش دزفولی یکی از گویشهای زبان فارسی است که در جنوب غربی ایران قریب به چهارصد هزار گویشور دارد اما با توجه به وضعیت نامناسب کار برد گویش دزفولی در نسل سوم بعد از انقلاب اسلامی، درجه ناخالصی در زبان گفتاریآنان به شدت افزایش یافته و نگرانی آن می رود که این گویش نیز مانند بسیاری از گویش های دیگراز بین برود و به کتابخانه ها و بایگانی تاریخ سپرده شود. لذا یکی از راه های حفظ و نگهداری گویش دزفولی رونق دادن به بازار شعرمحلی و کاربرد کنایات زیبای آن می باشد. پژوهشگر در این تحقیق پس از تعریف لغوی و اصطلاحی کنایه از فرهنگها ی مختلف، به اثر بخشی عبارات کنایی پرداخته است و سپس کنایات در شعر حسین ساکی، هبت اله سالم دزفولی، غلامحسین شاه حیدری، عیدی صابر زاده، عالمشاه )مجنون(، فریده عالمشاه، احمد عبد اللهی، محمد نافع )منتظر( و ملامحمد تقی ناهیدی را مورد بررسی قرار داده است. نتایج نشان داد که در شعر محلی دزفولی کنایات به وفور خود نمایی می کند و زیبایی شعر محلی به وجود کنایات است همچنین تمام شعرایی که اشعارشان مورد بررسی قرار گرفت از کنایاتبهره برده بودند اما کمیت این بهره مندی به ترتیب تاریخ حیات شاعر از قدیم به جدید از کنایات بیشتر و زیباتری بهره برده اند مثلا اشعار مرحوم ملا محمد تقی ناهیدی که از نظر تقدم زمانی از سایرین قدیمی تر است، علاوه بر سرآمد بودن در کاربرد کنایات، بیشترین کنایات را به خود اختصاص داده بود. در کنایات شعر محلی دزفولی، بعضی از کنایات دارای دو معنای کنایی بود و غالبا معانی ظاهری کنایات با معانی کنایی همخوانی داشت.

کلیدواژه ها:

ادبیات عامیانه ، شعردزفولی ، کاربردکنایه ،