معماری سردرب های آجری سنندج ، الگوی ازمعماری پایدار

کثرت سردرب های آجری دراستان کردستان به ویژه درشهرسندج بیننده راواداربه تحقیق وکاوش دراین زمینه می کند. هنرسردرب سازی به زمان ساسانیان وقبل ازآن برمی گردد. بااین تفاوت که دردوره ساسانیان درتزیینات داخلی وفضای نیمه بازازهنرگچبری استفاده می شد. درقرون معاصر یادوره های متاخراسلامی (صفویه، زندیه وقاجاریه ) ازمصالح مقاوم تری مانند آجر، که طرح همان گچ بری ها برخوداشتند استفاده می شده است . چون دراستان کردستان نظام فیودالی وملوک الطوایفی حاکم بوده است. سکل سردرب منازل تحت تاثیر وضعیت طبقاتی بوده است . به عنوان نمونه سردرب یک خانه اعیانی، باسردرب منزل پیشه وران ساده طبعا تفاوت عمده داشت ویاسردرب خانه یک مالک متوسط باعناصرمعماری ساده تری اجتناب می شد. هنرآجرتراشی ونماسازی آجری در سردرب منازل دراواخردوره قاجاروپهلوی به اوج می رسد.دراین مقاله بابررسی چندین نمونه ازطردرب های تاریخی وقدیمی شهر سندج ازنظرمعماری ، نوع مصالح، هندسه و تزیینات مختلف مورد تجزیه وتحلیل قرارمی گیرد که با توجه به نیازهای امروز افراد ونیز نادیده نگرفتن وبافت های تاریخی فرسوده که می تواند به عنوان الگویی از معماری پایداربسیارموردتوجه وحایزاهمیت قرارگیرد.

کلیدواژه ها:

آجرتراشی ، سردرب منزل قدیمی ، هنرگچبری ، تزیینات آجری