اقتصاد سیاسیو فرم شهری مقایسه تطبیقی مداخلات شهری پاریس قرن نوزدهم و تهران در دوره پهلوی اول

شهرها رابطه عمیقی با ساختارهای سیاسی، اقتصادی و اجتماعی دارند و دراینبین شهرسازی باید توجه خود را به تاثیرات این ساختارها بر شکلگیری فرمها و فضاهای شهری معطوف کند. شهرسازی که بدون توجه کافی به این ساختارها، غرق در بازنماییهای فنی، انتزاعی و صرفا0 فیزیکی خود شده است، چیزی جز شهر ساز تکنسین و فنی را در پی نخواهد داشت. حالآنکه شهر و بهتبع آن شهرسازی ریشه در ساختارهای سیاسی، اقتصادی و اجتماعی دارد و ضرورتا0 شهرساز با بینش انتقادی و ارزشی را میطلبد.هدف از این مقاله نشان دادن کمبود تفکر انتقادی در شهرسازی در مواجه با ساختارهای اساسی تشکیلدهنده فرم و بافت شهری است. بدین منظور در این مقاله ابتدا به سراغ مفاهیم اقتصاد سیاسی فضا نزد هانری لوفور و دیویدهاروی خواهیم رفت، سپس با بررسی و مقایسه اقدامات هاسمان در پاریس و همزاد آن، اقدامات آمرانه رضاشاه در تهران تاثیر اقتصاد سیاسی بر بافت شهری را بررسی خواهیم کرد.این مقاله در پی پاسخ به این سوالات است که:1 .جایگاه شهرسازی و نقش شهر ساز در مواجهه با تاثیرات اقتصاد سیاسی در فرم و فضای شهری چیست 2 .نقش اقتصاد سیاسی در مداخلات پاریس نیمه قرن نوزده و تهران دوره پهلوی اول به چه میزان است و چه شباهتها و تفاوتهایی بین آنها برقرار است فرضیه مقاله بر این است که شهرسازی سیاسی و آمرانه رضاشاه و منافع سرما یهداری در جهت گردش سرمایه در بافت شهر همان اهدافی را دنبال میکند که شهرسازی هاسمانی در بافت پاریس در پی آن بوده است.

کلیدواژه ها:

فرم شهری ، اقتصاد سیاسی ، هاسمان ، رضاشاه ، پاریس ، تهران