بینامتنی سروده های جوزف الهاشم مسیحی با نهج البلاغه

بینامتنی یکی از نظریه های جدید نقد ادبی است که به واکاوی تعامل و ارتباط بین متونمی پردازد، با این باور که متن های جدید در پرتو متون قبلی شکل می گیرند، و برای درک بهتر متنحاضر، باید به متن های غایب و ارتباط آنها نسبت به هم توجه کرد. در این میان نهج البلاغه از جملهمتونی است که ادیبان مسلمان و غیرمسلمان در آثار ادبی خود از آن بهره ها برده و در جهت غنایآثارشان، از این گنجینه الهام گرفته اند. جوزف الهاشم (- 1937 )یکی از شاعران مسیحی لبنان استکه در عین پایبند بودن به آیین مسیحیت، از نهج البلاغه اثرپذیری داشته و مجموعه «علویات» خودرا در وصف حضرت امام علی (ع) سروده و بن مایه متن خود را با کلام زیبای آن حضرت آراسته است.بررسی سروده های این شاعر نشان می دهد که او از سه نوع بینامتنی واژ ه گرا، متن گرا ومفهوم گرا در رابطه با نهج البلاغه استفاده کرده و این نوع اثرپذیری عمدتاً آگاهانه و با کمترینتغییر در واژگان و معانی صورت پذیرفته است. در پرتو این مسأله و با توجه به اهمیت وام گیرییک شاعر مسیحی از متن دینی مسلمانان، و در نبود پژوهشی که از این نظرگاه، شعر این شاعر رامورد بررسی و نقد قرار دهد، تلاش نگارندگان بر آن است تا گونه های بینامتنی مورد استفاده دراشعار شاعر یادشده را با نهج البلاغه تبیین نمایند و کمیت و کیفیت آن را فرادید مخاطب قرار دهند.

کلیدواژه ها:

نهج البلاغه ، بینامتنی ، حضرت علی(ع) ، جوزف الهاشم ، علویات