آسیب شناسی پژوهش در علوم و مهندسی طی دهه های اخیر در ایران

پژوهش های علمی، که بخش عمده ای از فعالیت های دانشگاه ها و پژوهشگاه های کشور را طی دو دهه اخیر بهخود اختصاص داده است، بدون شک یکی از مؤلفه های قطعی توسعه و پیشرفت کشور قلمداد می شود. تأکید رهبرانسیاسی و نخبگان علمی کشور بر نیاز جدی به توسعه هرچه بیشتر علم و فناوری گواهی بر مدعای فوق است. از طرفی،بروز ضعف ها و کاستی ها، چه در برنامه ریزی و چه در اجرای هدفمند پژوهش های علمی، موجب سردرگمی نهادهایدستاندرکار شده و چشم انداز آتی پیشرفت علمی کشور را با شک و تردید جدی مواجه ساخته است. نبود سازکار مناسببرای تجاری سازی محصولات پژوهشی، و در یک کلام، پای کار نبودن مشتریان نیازمند، مشکلات عدیده ای برای استمراراجرای موفق پژوهش های علمی رقم زده است. در این نوشته، ضمن انتقاد از صرفاً بیان مشکلات موجود، پیشنهاد شدهاست تا آحاد جامعه فرهیخته پژوهشی کشور، از طریق تبادل نظر و همفکری، مساعی خویش را در ترسیم نقشه راهی برایاجرای هدفمند پژوهش علمی طی دهه اخیر به کار بندند. در همین راستا، سعی شده است تا به کمک آمار و مستنداتموجود، و از طریق تحلیل روند پژوهش طی چند دهه گذشته، الگویی اگرچه ناقص و ابتدایی برای دهه جاری ارائه شود.به گمان نوشته حاضر، ساماندهی امر پژوهش، منوط به اجرای دو گروه از پیشنهادهای مفیدی است که باید به تفکیک بخش دانشگاهی و بخش صنعتی کشور عملیاتی شوند. تدارک سازکار لازم برای «تجاریسازی دستاوردهای پژوهشی» به عنوان اقدام محوری و شاه بیت فعالیت ارکان کشور طی دهه جاری برای برون رفت از مشکلات موجود پیشنهاد شده است.

کلیدواژه ها:

پژوهش ، فناوری ، مرکز رشد ، شهرک تحقیقاتی ، شرکت دانش بنیان ، ارتباط صنعت و دانشگاه ، تجاری سازی دستاوردهای پژوهشی