پتانسیل سنجی کشت چغندرقند در استان فارس با تأکید بر پارامترهای اقلیمی

هدف از این پژوهش مکانیابی مناطق مستعد کشت چغندر در استان فارس از دیدگاه اقلیم شناسی کشاورزی است. برای رسیدن به اهداف پژوهش از داده های متنوع پهنه ای مانند توپوگرافی، شیب زمین، جهت شیب، تیپ اراضی و همچنین داده های اقلیمی مانند بارش، دما، تبخیر و تعرق، نیاز آب، بارش مؤثر استفاده شده است. داده های اقلیمی 12 ایستگاه همدید استان فارس طی یک دوره 10 ساله از بازه ی زمانی 1381 الی 1390 خورشیدی از سازمان هواشناسی استان اخذ و با روش های آماری مورد واکاوی قرار گرفته است. برای واکاوی داده ها از روش های آماری متنوع مانند کنترل کیفی داده ها، روش کارشناسی دلفی، مدل تحلیل سلسله مراتبی، محاسبه تبخیر و تعرق، نیاز آبی و بارش مؤثر برای استان، استفاده از روش تحلیل فضایی برای ترسیم نقشه، مکانیابی و استفاده از روش بولین بهره برده ایم. یافته های تحلیل سلسله مراتبی نشان داد که با ضریب اطمینان قابل قبول نیاز آبی با وزن نهایی 0/151 و سپس تیپ اراضی با وزن نهایی 0/141 به عنوان تأثیرگذارترین و جهت شیب با وزن 0/067 و ارتفاع با 0/082 به عنوان کم اهمیت ترین عوامل در کشت چغندر در استان فارس شناسایی شدند. نتایج نشان می دهد که 23/01 درصد از مساحت استان (25893/04 کیلومتر مربع) دارای شرایط ایده آل و خوب برای کشت محصول چغندر است که این پهنه ها در شمال شرق استان و بخش های مرکزی قرار دارند. همچنین نتایج نشان داد که تنها حدود 2 درصد از مساحت منطقه برای کشت چغندر نامناسب است که بیشتر در گوشه جنوب غربی استان این پهنه ها دیده می شود. از مساحت استان حدود 75 درصد نیز (84768/47 کیلومتر مربع) دارای شرایط متوسط برای کشت محصول چغندر می باشد.

کلیدواژه ها:

مکانیابی ، چغندر ، مدل AHP ، استان فارس