اهمیت آلودگی های نفتی ناشی از MTBE و بررسی آن در ایران و جهان

امروزه آلودگی های زیست محیطی، خصوصا روند افزایشی آلودگی های منابع آب ناشی از نشت مواد نفتی به یکی از نگرانی های اصلی جوامع پیشرفته بشری تبدیل شده است. از میان مواد نفتی، Ether Methyl Tertiary Butyl) MTBE) یک ماده آلی اکسیژن‌دار است که در ایران و بسیاری از کشورهای جهان به صورت گسترده در تولید بنزین بدون سرب استفاده می شود. این ماده در حقیقت جایگزین سرب در بنزین معمولی بوده و از مزیت‌های آن کاهش آلودگی هوا از آلاینده سرب و بالا بردن عدد اکتان بنزین می‌باشد. با این وجود MTBE ماده ای فوق العاده سمی، سرزان زا و دارای نیمه عمر بسیار بالا است. ورود این ماده به محیط زیست به واسطه نشت از مخازن نگهداری بنزین و ریخت و پاش های پمپ بنزین ها موج بحل شدن آن با آب های سطحی شده و سپس این ماده بدون هیچ پسماند و یا جذبی در خاک، خود را به راحتی به منابع آب زیرزمیین می رساند. علی رغم محدودیت مصرف آن در برخی از کشورهای پیشرفته دنیا، در ایران سالانه حدود یک میلیون و یک صدهزار تن از این ماده تولید می شود. در تحقیق حاضر علاوه بر بررسی مشکلات آلودگی‌های ناشی از مصرف این ماده در دنیا و بخصوص ایران، حرکت آن همراه با جریان آب در محیط متخلخل به کمک شبیه سازی های رایانه‌ای و مدل‌های آزمایشگاهی و با یاری جستن از تکنیک های هسته ای در دست مطالعه می باشد. در این مطالعه، تطابق خوبی بین خروجی مدل فیزیکی و نتایج شبیه سازی به دست آمد که نشان داد ضرایب پخشیدگی در نظر گرفته شده و ابعاد مدل فیزیکی اولیه مناسب بوده. که بخشی از نتایج مطالعات مورد بحث در این مقاله ارائه شده است.

کلیدواژه ها:

آلودگی منابع آب ، شبیه سازی ، محیط زیست ، مدل آزمایشگاهی ، MTBE