بررسی تحلیلی تزئینات برگرفته از معماری غرب در باغ – عمارت مسعودیه

دوره قاجار، دوره تضاد در ارزش ها و اندیشه های معمارانه و تنوع در گرایش ها و شیوه های معماری شهری است. این تنوع و تضاد که متأثر از عوامل گوناگون و رویکردهای مختلف سنت و تجدد است، بیش از همه در حوزه معماری عمارت های مسکونی نمود پیدا کرده است. در تاریخ هنر معماری تهران، دوران قاجار از اهمیت ویژهای برخوردار است. زیرا در این دوره بود که برای نخستین بار، شیوه های معماری غربی به همراه شاخصه های متعدد آنها وارد سبک های معماری تهران شد و گاه در تلفیق با معماری سنتی و گاه مجزا از آن قرار گرفت و در مجموع، تحولی را در سیر معماری این شهر ایجاد کرد. یکی از نمودهای بارز این جریان تغییرات موجود در سبک های استفاده شده در باغ عمارت های تهران است که همگی با وجود تعلق به یک دوره تاریخی، برخوردار از گوناگونی هایی در سبک های معماری و فضاسازی اند. از میان باغ عمارت های شاخص در تهران باغ -عمارت مسعودیه در حال حاضر دارای وضعیت مناسب تری نسبت به سایر باغ عمارت ها بوده و حاوی مدارک و اسناد تاریخی جامعتری است و لزوم پژوهش بیشتر در این زمینه و بررسی تحلیلی لایه های مختلف معماری این بنا احساس می شود. هدف از این بررسی، شناخت هرچه بیشتر عناصر متشکله برگرفته از غرب در این بنای تاریخی و بررسی و مقایسه تطبیقی آن با نمونه های مشابه اروپایی است. روش تحقیق مورد استفاده از نوع کیفی و توصیفی– تاریخی می باشد. آنچه پس از بررسی های به عمل آمده در مورد تزئینات این باغ-عمارت ( اعم از آجرکاری، گچکاری، کاشیکاری، چوبکاری، آیینه کاری و غیره ) حاصل شده است، مبین این امر است که در عمارت های تاریخی به جا مانده در مجموعه مسعودیه همگام با استفاده از الگوهای نئوکلاسیک اروپایی، از الگوهای اسلامی و همچنین برخی نقش مایه های ایران باستان نیز استفاده شده است.

کلیدواژه ها:

عمارت مسعودیه ، تزئینات ، قاجار ، الگوهای ایرانی-اسلامی ، الگوهای غربی