بررسی آسب پذیری ساختمان های روستایی (مطالعه موردی روستاهای جوجیل، گورتان و شهر انارک)

کشور ما که در قسمت غربی فلات ایران قرار دارد سرزمینی است که بخش وسیعی از آن را مناطق کویری با آب و هوای گرم و خشک تشکیل می دهد. جغرافیای خاص مناطق کویری و نوع مصالح به کار رفته برای ساخت و ساز، همچنین محدودیت های موجود در این نواحی، زمینه را برای ایجاد ساخت و ساز همسان در بافت روستایی کشور فراهم نموده است. از سوی دیگر واقع شدن کشورمان بر روی کمرند زلزله آلپاید، ایران را در زمره کشورهای آسیب پذیر در برابر زلزله قرار می دهد. به این ترتیب بخش وسیعی از مناطق مسکونی کشور را ساختمان های روستایی با درصد آسیب پذیری بالا در براب رزلزله تشکل می دهند. پایداری ساختمان های روستایی در براب رمخاطرات طبیعی خصوصا زلزله از شاخص های مهم پایداری در توسعه روستا است، به طوری که حفظ ایستایی ساختمان ها در برابر زلزله در هر سه بعد اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی اهمیتی حیاتی در توسعه روستا خواهد داشت. در مقاله حاضر بر اساس مطالعات انجام شده در مناطق روستایی، دسته بندی و ارائه نواقص ساختمان های روستایی مرود نظر بوده است. به این ترتیب با مطالعه موردی روستاهای جوجیل، گورتان و شهر انارک، ضمن ارائه تصاویری از مستندات مربوط به آسیب پذیر بودن ساختمان های روستایی، نواقص این ابنیه تحت هفت عنوان کلی دسته بندی شده و هر عنوان با ذکر جزئیات لازم و نمایش تصاویر مربتط ارائه می شود. لازم به ذکر است که روش جمع آوری مطالب در این تحقیق بر مبنای مشاهده و بررسی نواقص در محل های بازدید شده استوار می باد. مستندات گردآوری شده با این روش در مقایسه با ضوابط آئین نامه های معتبر طراحی و بر اساس قضاوت مهندسی مورد ارزیابی قرار گرفته که نتیجه این ارزیابی حاکی از درصد آسیب پذیری بالا در ساختمان های روستایی کشور می باشد. استفاده از مصالح نامرغوب و عدم آگاهی از اصول مهندسی از مهمترین دلایل این آسیب پذیری به شمار می رود که رفع این معضل مستلزم بازنگری در روند ساختمان سازی در روستاهای کشور می باشد.

کلیدواژه ها:

مناطق کویری ، توسعه ، آسیب پذیری ، ساختمان های روستایی ، زلزله