نقش ژئومورفولوژی رودخانه گاوی در ذخیره سازی منابع آب جهت توسعه پایدار مراکز سکونتگاهی منطقه

آب را کلید توسعه پایدار دانسته اند که هم ارزش اقتصادی آب به عنوان یک کالای اقتصادی چند محصولی و هم نقش بی بدیلش را نمایان می کند آب زیر زمینی نیز که بخشی از چرخه آب را تشکیل می دهد منبع قابل اطمینانی برای تامین آب مورد نیاز انسان محسوب می شود اما این پدیده بر خلاف بسیاری از پدیده های دیگر برگشت پذیر نبوده منطقه مورد مطالعه در محدوده جغرافیایی غرب کشور در جنوب استان ایلام و در دامنه های جنوب غربی کبیر کوه از سلسله جبال زاگرس واقع شده است این رودخانه تنها منبع تامین کننده آب های زیر زمینی دشت مهران بوده که از ارتفاعات کبیر کوه سرچشمه گرفته و پس از عبور از تنگ باجک وارد دشت مهران و سبب تغذیه آبخوان آبرفتی دشت شده می باشد از جمله روستاهای موجود در این منطقه روستای باولک دلگشا قلعه جوق منصور آباد میان تنگ طالقانی درگه نیاز آباد پاریاب ملک آباد گنبد پیر محمد بانرحمان محسسن آباد و ... می باشد که شغل اصلی جمعیت منطقه مذکور کشاوزی است معضل افت آبهای زیر زمینی و شور شدن آبها افزایش تقاضا و پتانسیل منطقه جهت افزایش سطح زیر کشت نیاز به بررسی همه جانبه در ایجاد توسعه پایدار داشته و جزء ضروری ترین مسائل منطقه است در این پژوهش تمامی عوامل جغرافیایی و طبیعی به خصوص ژئومورفولوژی منطقه به صورت میدانی و با استفاده از نرم افزار GIS مورد مطالعه قرار گرفته اند با توجه به بازدیدهای میدانی و تطبیق آنها با تصاویر ماهواره ای نقشه های های توپوگرافی و زمین شناسی به شناسایی اشکال ژئومورفولوژی منطقه پرداخته شده است تا نقش آنها بر منابع آب این منطقه که یکی از مراکز فعالیت های انسانی در زمینه کشاورزی است مشخص گردد نتایج نشان می دهد که بخش کوهستانی منطقه به دلیل ارتفاع زیاد تاثیر زیادی در بارش برف و باران جذب رطوبت و تامین آب منطقه دارد که بیشتر روستاها نیز در این منطقه واقع شده اند در ضمن به دلیل اینکه عمده تشکیلات زمین شناسی آن آهکی می باشد تاثیر مثبت و مطلوبی بر منابع آب منطقه دارد و وجود مخروطه افکنه ها به دلیل وجود رسوبات آبرفتی نقش موثری در افزایش ذخیره منابع آب منطقه داشته اند

کلیدواژه ها:

ژئومورفولوژی ، رودخانه گاوی ، ذخیره سازی منابع آب ، توسعه پایدار ، GIS