پهنه بندی شاخص (EI(30 ماهانه با استفاده از روش های زمین های آماری (مطالعه موردی حوضه آبخیز دریاچه نمک)

قدرت فرسایندگی قدرت فرسایندگی باران یکی از پارامترهای مهم و کلیدی در معادله جهانی فرسایش است که برایمحاسبه آن نیاز به آمار طولانی مدت شدت بارندگی با فواصل کوتاه مدت است. از مجموع ایستگاه های هواشناسی سینوپتیک،کلیماتولوژی و تبخیر سنجی موجود در حوزه دریاچه نمک، فقط آمار شدت بارندگی 16 ایستگاه قابل دسترس بود. لذا، لازماست این شاخص با استفاده از خصوصیات و شاخص های زودیافت بارندگی برای سایر ایستگاه های فاقد آمار شدت بارندگیتخمین زده شود. در این تحقیق، شاخص فرسایندگی باران برای 16 ایستگاه ثبات بارندگی حوضه دریاچه نمک محاسبهگردید. سپس بین شاخص (EI(30 ماهانه به عنوان متغیر وابسته و سایر شاخص ها و خصوصیات زودیافت بارندگی نظیر متوسطبارندگی ماهانه، حداکثر بارش روزانه در ماه و ارتفاع ایستگاه های ثبات بارندگی رابطه رگرسیونی برقرار شد. با ارزیابی مدلهای به دست آمده، و پس از بررسی ضرایب تعیین و اشتباه استاندارد مدل های رگرسیونی مختلف، مشخص شد که متغیرمتوسط بارندگی ماهانه بیش از 73 درصد تغییرات شاخص فرسایندگی ماهانه را کنترل می کند. سپس روش های مختلفمیان یابی نظیر کریجینگ معمولی، کوکریجینگ، عکس فاصله وزن دار با توان مختلف و اسپلاین به منظور تهیه نقشهفرسایندگی باران در ماههای مختلف مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد روش Thin Plate Spline بیشترین میانگینخطای مطلق را در بین روش میان یابی دارد. در مقابل روش کوکریجینگ با متغیر کمکی ارتفاع به عنوان روش برتر برای تهیهنقشه فرسایندگی باران در تمام ماهها انتخاب شده است. نتایج نشان داده است کمترین میانگین شاخص (EI(30 ماهانه مربوط بهماه شهریور و مرداد است در حالی که ماههای اسفند و فروردین بیشترین میانگین شاخص (EI(30 ماهانه را دارند.

کلیدواژه ها:

فرسایندگی باران ، میانیابی ، متوسط بارندگی ماهانه ، کوکریجینگ