رابطه اخلاق و هنر در معماری ایرانی- اسلامی

آموزش معماری در سنت پیشینیان از سرچشمه فرهنگ و در نگاه آرمانی توأم با اخلاق و فتوت ‏بوده است؛ عنصری که در نظام آکادمیک چندان مورد توجه و اهتمام قرار نگرفته و بدین سبب ‏چالش استحاله معماری باهویت و اصیل؛ به سمت معماری بی هویت و تقلیدی نمود فراوان پیدا ‏کرده است. ‎درمعماری معاصر اخلاق و اخلاق مداری وپیروی از سنن و فرهنگ اصیل ایرانی روز به روز کمرنگ تر شده است. شاید مهمترین علت این مسئله را در افزایش جمعیت و مهاجرت روستائیان به شهر ها وکمبود زمین لازم در شهرها جهت ساخت وساز جستجو کرد. سوال اصلی پژوهش این است که چگونه می توان ‏الگویی برای ترویج اخلاق در آموزش معماری ارائه نمود؟ هدف آن است که با معرفی ‏ویژگی های اخلاقی و معنوی حاکم بر محیط متقدم معماری، به مدل و ایده ای برای تدوین اصول ‏اخلاقی و معنوی اسلامی در آموزش رشته شهرسازی و معماری دست یافت. این پژوهش به روش توصیفی و شیوه گردآوری کتابخانه ای انجام شده است. نتایج نشان می دهد جهت یافتن الگوی ترویج اخلاق در معماری، معمار باید با عکس العمل آگاهانه یا نا آگاهانه انسان به آنچه خلق می کند ،سر و کار داشته باشد در انجام این عمل ،وی در عوامل اقتصادی ،جامعه شناسانه ،بصری و روانشناسانه ،در رابطه با توازن ،تناسب و مکان ،رنگ و هماهنگی وسایر جنبه هایی که منعکس کننده حساسیت های انسانی هستند، مطابق سنت و فرهنگ ایرانی جذب شود. سبک معماری نباید تقلیدی،مرده یا محدودیتی استاندارد شده باشد ،بلکه باید ایده ها و حال و هوای معماری را در قالب اشکالی جامد و منظم ارائه کند. معمار ،اگر دارای باورهای دینی و افکار مذهبی باشد ، در کانال مکتب و ارزشهای اعتقادی و اجتماعی اش ،آثار هنری را عرضه می کند همچنین مقایسه آموزش معماری نوین و سنتی و تاثیر آن در اخلاقیات و الگوپذیری از معماری سنتی به عنوان روشی مناسب برای تدوین مقررات اخلاقی حرفه معماری است.

کلیدواژه ها:

اخلاق ، معماری اسلامی ، فرهنگ ، معماری ایرانی