قاعده عدم ولایت (بخش اول)

قاعده «عدم ولایت» یکی از مهمترین قواعد فقه سیا سی ا ست چرا که نقطه آغاز تقریبا تمامیابحاث فقهی در باب ولایت فقیه و دیگر اقسام ولایت می باشد. بر اساس این قاعده، هرگاه درموردی، دلیلی بر اثبات ولایت وجود ندا شته با شد و ثبوت ولایت شخ صی بر شخص دیگر،مشکوک باشد، اصل «عدم ولایت» جاری می شود. در علم حقوق نیز اصلی تحت عنوان «اصل عدم صلاحیت» مطرح است که مفهومی بسیار نزدیک به قاعده عدم ولایت دارد. مقاله حاضر، پس از بیان مفاد قاعده عدم ولایت، ادله این اصلل را مورد ارزیابی قرار می دهد و در ضمننشان می دهد که این اصل منافاتی با ضرورت وجود حکومت در جامعه ندارد. سپس با اشارهبه برخی موارد پرکاربرد این قاعده، ثمرات «صل عدم ولایت» در تعیین شرایط حاکم اسلامی و نیز تعیین محدوده اختیارات ولی فقیه را بررسی می نماید.

کلیدواژه ها:

قاعده عدم ولایت ، ا صاله عدم ولایت احدٍ علی احد ، فقه سیا سی ، قواعد فقهی ، ولایت فقیه ، اختیارات ولی فقیه ، حکومت اسلامی