نجوم در ایران قدیم

روزگاری مردم باستانی به آسمان بالای سرشان نگاه می کردند و از چیستی آن ستارگان درخشان پرسشمی نمودند. این دوران آهسته آهسته به روزگاری منتهی شد که مردان دانشمندی در تمدن های مختلف پیدا شدند و تمام عمر خود را در تبیین و فهم حرکات و چگونگی تغییرات اجرام سماوی صرف کردند. ولی با آن همه کار و فعالیت دقیق منجمین در طول قرون، همچنان فهم طبیعت حقیقی ستارگان و سیارات و لکه های مه آلود اسرار آمیز آسمان شب در تاریکی جهل قرار داشت. و روزگار درازی مانده بود تا این حقایق آشکار شوند. در قرن هفتم هجری، شاعر شیرین سخن پارسی، حافظ، به عنوان نماینده ی احساس و فکر ایرانی در آن قرون همچنان، از این ناآگاهی می نالد و شوق خود را به این موضوع نشان می دهد: چیست این سقف بلند ساده ی بسیار نقش زین معما هیچ دانا در جهان آگاه نیست . ستاره شناسی یکی از کهن ترین علوم به شمار می رود که در حقیقت شناخت فعلی ما از کیهان تا حد زیادی مدیون کار ستاره شناسان قدیم است. ستاره شناسی در ایران نیز مانند سایر نقاط جهان سابقه ای طولانی و درخشان دارد که دامان منجمانی بزرگ همچون عبدالرحمان صوفی و خواجه نصیرالدین طوسی بوده است؛ به عبارتی شکل گیری نجوم دوره ی اسلامی مدیون دانش نجوم در ایران باستان است.

کلیدواژه ها:

نجوم ، ستاره شناسی ، ایران ، گز ، قدر ، کلب اکبر