معرفی محراب و کتیبه های گچبری مسجد کوشک فردوس

مسجد کوشک در استان خراسان جنوبی و در شهرستان فردوس واقع شده و مربوط به قرون صدر اسلام است. محراب این مسجد در ضلع جنوب غربی بنا ایجاد شده که به صورت ساده و عاری از عناصر تزئینی چون ستون و نیم ستون، حواشی، آژده کاری ها و اسلیمی های متنوع و حجیم است. که با توجه به سادگی و بی پیرایگی موجود در آن، در زمره آثار مربوط به قرون اولیه اسلامی نیز به شمار می رود. تزئینات معماری که در گذشته در این بنا وجود داشته و امروزه چیز زیادی از آنها باقی نمانده شامل آثار و نشانه هایی از دیوارنگاره ها و همچنین تزئینات گچبری به صورت کتیبه با خطوط کوفی و نسخ گل و برگ دار است. متأسفانه در زلزله سال 1347 هجری شمسی که در منطقه فردوس رخ داد، مسجد کوشک دچار آسیب ها و تخریب های زیادی شد به گونه ای که محراب و کتیبه های آن نیز در زیر آوار حاصل از تخریب مسجد مدفون و دچار آسیبهای شدیدی گردید. با توجه به اینکه این مسجد مربوط به قدیمیترین اثر خشتی از دوران اسلامی در استان خراسان جنوبی به شمار می رود؛ میتوان با یک بررسی اجمالی در محراب آن به چگونگی شکل محراب در قرون اولیه اسلامی و همچنین کتیبه های گچبری شده آن به آخرین پیشرفت ها در خطوط اسلامی تا قرن 6 هجری قمری پی برد.

کلیدواژه ها:

مسجد کوشک ، فردوس ، محراب ، کتیبه ، کوفی ، نسخ