سیر تحول بازارهای ایران

بازار اصطلاحی پربار و در برگیرنده ی معانی فراوان در زبان فارسی است. به طور کلی بازار در طول تاریخ، علاوه بر فعالیتاقتصادی، فعالیت های اجتماعی، فرهنگی، آموزشی، مذهبی، سیاسی، خدماتی و تفریحی نیز داشته است و همچنین یکمکان، یک روش زندگی، یک طبقه و نمادی از حیات اسلامی را با استفاده از مکتب اسلامی نهمفته را در بشر تداعی میکند. بازار، یکی از بزرگترین دستاوردهای تمدن دوره ی اسلامی، در کشورهای اسلامی به ویژه در کشور ایران از جایگاهخاصی برخوردار بوده است. بازار نماد معماری سنتی بوده و هنر اسلامی به بهترین شکل در معماری آن نمود پیدا کرد.پس از ورود اسلام و گسترش شهرهای اسلامی، افزایش ارتباطات اجتماعی، توسعه راه های کاروانی و کاروانسراها، موجبشکل گرفتن فضای بازرگانی و تولیدی، موسوم به بازار شد. در شهرهای اسلامی، بازار، محور اصلی و اقتصادی شهر بودهکه مراکز تولید و توزیع کالاهای گوناگون انبارهای مهم و مبادلات پولی در آن جای داشتند. بازار در تمدن و فرهنگایران به خصوصدر در تمدن اسلامی به طور کلی از بیشینه ای والا برخوردار است و از عناصر اصلی شهری از سطحیترین تا عمیق ترین وجه فرهنگی شهر محسوب می شود. تاریخ نشان می دهد که مراکز تجاری در طول تاریخ بادگرگونی هایی همراه بوده است و با گذشت زمان در سطح وسیعی از اراضی شهرها به کاربری تجاری اختصاص یافته ونمود کالبدی آن به مشکل دکان، بازار، پاساژ، فروشگاه و ... نمود یافته است. با دستاوردهای مدرنیته و الگوهای معماری وشهرسازی غرب، فضاهای تجاری به شکل امروزی نمود پیدا کردند. امروزه در پی تحولات اخیر، بازارها دیگر نمی توانندعملگرد قبلی خود را در شهرها داشته باشند و این امر باعت گسیخته شدن و شکافی عمیق بین ارتباط آنها با دیگرعناصر شهری و زندگی اجتماعی مردم شده است.

کلیدواژه ها:

تحولات بازار ، مجتمع های تجاری مدرنیته ، جایگاه بازار در تمدن و شهر اسلامی ، بازار ، مدرنیته