کیسه بافته های کاربردی منسوخ شده در ایل قشقایی

زنان عشایر قشقایی با توانمندی و ذوق و سلیقه هنرمندانه جهت حمل و نگهداری اشیا و مواد گوناگون انواع کیسه ها را برحسب نوع نیاز زندگی عشایری به سبک های مختلف می بافته اند. این کیسه بافته های متنوع مجموعه ای از فرهنگ زندگیعشایری را در خود گنجانده اند و بخشی از هنر ایلی عشایری قشقایی محسوب می شوند. مسئله آن است که همراه باپیامدهای ناشی از تغییر نوع زندگی در فرهنگ و آداب و رسوم عشایر قشقایی در نتیجه پدیده اسکان و مهاجرتخودانگیخته عشایر قشقایی به مناطق روستایی و شهری، و امکان استفاده از جایگزین های صنعتی، تولید انواعدست بافته های قشقایی سیر نزولی داشته و با ناتوانی و مرگ تعداد بافندگان ماهر با تغییر نگرش بانوان جوان در نتیجهجذابیت های مشاغل خدماتی و تحصیلات دانشگاهی تولید بخش زیادی از دستبافته های کاربردی همچون کیسه بافته هامتوقف گردید به گونه ای که هویت بسیاری از بافته های ایلی حتی برای جوانان ایل نامعلوم است. از این رو این پژوهش باهدف معرفی انواع کیسه بافته های عشایر قشقایی، دسته بندی کاربردی، بررسی سبک بافت و تحلیل کاربرد این بافته هاانجام شده است. این پژوهش در پی پاسخ دادن به پرسش های زیر است. 1- انواع کیسه های تک لتی و دولتی در دست بافته های قشقایی کدامند؟ 2- ویژگی های هر کدام از این دو نوع کیسه کدام است؟ 3- نوع سبک بافت کیسه ها درطوایف قشقایی چگونه بوده است؟ 4- کدام نوع از کیسه بافته ها انعطاف کاربری در مطابقت با نیازهای جامعه امروز را داشته و تولید آن ادامه یافته است؟. در این پژوهش گردآوری اطلاعات کتابخانه ای و میدانی بوده و روش انجام پژوهشتوصیفی- تحلیلی است. نتایج نشان می دهد کیسه ها به صورت تک لتی (چنته، قندان، نمکدان، بله دان، هزرپیشه، قلیان دان، ششدان، جوال کوچک و بزرگ، توبره، مفرش) و دو لتی (اوکاش، خورجین کوچک و بزرگ) بافته می شده اند.سبک بافته ها شامل جاجیم ششه درمه، دوره چین، چرخ و اویی، گلیم و بافته های گره دار است.

کلیدواژه ها:

کیسه بافته ها ، بافته های کاربردی ، ایل قشقایی