سیر تطور واژه ی وقف و موقوفات در تاریخ جامعه ی اسلامی

در قرآن کریم، بیش از 40 آیه به پاداش اخروی اتفاق که وقف مصداقی از آن است اشاره دارد. وقف، تاریخی به درازای زندگی بشر دارد. بر اساس داستان های تاریخی، در بیشتر ادیان الهی، کارهای نیکی شبیه وقف وجود داشته است. دین مبین اسلام، جایگاه شایسته ای برای وقف در نظر گرفت و ارزش ویژه ای بدان بخشید. پیامبر گرامی اسلام (ص) و اهلبیت با گفتار و رفتارشان از وقف حمایت کردند. و با بیان اهمیت وقف، اعتبار ویژه ای به آن بخشیده اند. وقف در ایران، از صدر اسلام تاکنون به تدریج گسترش یافته است که خود نشان از پویایی و تکامل تمدن اسلامی دارد. فقهای اسلام، در مشروع بودن وقف اختلاف کرده اند. از میان اقوال مختلف فقهای اسلام قولی مورد قبول است که وقف را به طور مطلق مشروع می داند. فلسفه ی مشروعیت وقف و اساس شریعت اسلامی بر «جلب مصالح به سوی مردم و دفع مفاسد از آنان» بوده است، وقف کردن، رذیله کنز مال را می خشکاند و جامعه ای پر از عشق و نوع دوستی و فضیلت بر روی به وجود می آورد و سطح فکرها را بالا می برد و ریشه ی ام الفساد «فقر در جنب ثروت» را می سوزاند. درآمد موقوفه، تشنگان را سیراب و به مسافران در زیرسایه ها آرامش می بخشد. وقف آثار و نتایج درخشان و سرگذشت بسیار جالبی دارد که در پیشرفت تمدن اسلامی تأثیر گذار بوده است. مانند: مساجد و ... تبلیغات درست و پیوسته، افزایش بهره وری موقوفه هاف حمایت قانونی از اوقاف و واقفان، هدایت و جهت دهی واقفان، تقویت وقف های گروهی و مردمی، به گسترش فرهنگ وقف و تمدن اسلامی کمک شایانی می نماید.

کلیدواژه ها:

وقف ، تمدن ، اسلام ، قرآن