بررسی نقش دولت های فرومانده همجوار ج.ا.ایران در پروژه های حوزه انرژی با تأکید بر خطوط لوله گاز تاپی و آی پی

پدیده دولت ضعیف یا شکننده، به دولتی اشاره می نماید که براثر فعال شدن طیفی از عوامل داخلی و خارجی در جریان اعمال حق انحصاری حاکمیت خویش با مانع و مشکلات خاص مواجه شده که بر اثر این وضعیت برای تأمین نیازهای اولیه و اصولی خود به نوعی ناتوانی و ضعف مفرط دچار شده است. نتیجه منطقی این شرایط بروز نوعی آنارشی در شرایط داخلی کشور است که حوزه اعمال اقتدار و حاکمیت نهادهای حاکمه را به شدت مختل می نماید. این مقاله، به بررسی نقش دولت های فرومانده همجوار جمهوری اسلامی ایران در پروژه های حوزه انرژی می نشیند. بر این اساس، شکل بندی حضور و تأثیر عوامل خارجی و کانون های تنش آفرین داخلی در کشورهای پاکستان و افغانستان بعنوان شاهراه و مقصد خطوط لوله انتقال گاز تاپی و آی پی از جمله عوامل قابل مشاهده در تعریف نظریه دولت های ضعیف و فرومانده و اثرگذار بر روند اجرایی خطوط لوله مذکور می باشند.فرضیه مقاله این است که ضعف دولت های مرکزی این کشورها و عدم اعمال حق انحصاری بر حاکمیت داخلی و تصمیم گیری در حوزه بین الملل بر روند اجرای پروژه های حوزه انرژی منطقه اثرگذار بوده است. روند اجرایی خطوط لوله انتقال گاز تاپی و آی پی گرچه از سالهایی دور مورد توافق تمامی طرفین ذینفع آن قرار گرفته، اما با توجه به مسائل ذکر شده تکمیل این روند تاکنون به تأخیر افتاده است.