نمود در زبان فارسی ،نگاهی نو بر پایه رویکرد شناختی بسط استعاری ومولفه های نمودی

نمود. مقولهای دستوری است که پابه پای زمان دستوری و وجه در ساختار جملهواره ظهور یافته و در کل معنای آن تأثیرگذار است. آثاری که تاکنون در زمینهٔ نمود ارائه شدهاند، عمدتاً فاقد چارچوب نظری و تقسیمبندی صحیح از این مقوله هستند. در این مقاله، ضمن ارائهٔ چارچوبهای نظری مناسب، به مفهوم سازی نمود دستوری و واژگانی می پردازیم. در قسمت نمود دستوری، در چارچوب نظریهٔ شناختی دستوری شدگی، با بهرهگیری از رویکرد بسط استعاری هاینه و دیگران و با استناد به مطالعات تاریخی و ذکر مثالهایی از فارسی باستان و میانه، نمودهای دستوری زبان فارسی را مفهوم سازی می کنیم. در قسمت نمود واژگانی، ضمن به کارگیری مؤلفههای نمودی برگرفته از وندلر(1967) و با رویکرد جدید ذیل به صدر، این مؤلفهها را با هم ترکیب نموده و به پنج نمود موقعیتی در زبان فارسی دست مییابیم. از لحاظ نظری نیز پیشبینی وجود سه نمود دیگر را می نماییم و در انتها، لدر موررل تأثیر بافت بر نمود نیز مطالبی را ذکر می کنیم. یافتن یک نمود واژگانی جدید، پیشبینی وجود سه نمود دیگر و مفهوم سازی نمودهای دستوری و واژگانی در زبان فارسی براساس الگوهای شناختی، از جمله نتایج این پژوهش میباشد.

کلیدواژه ها:

نشود ، نظریهٔ دستوری شدگی ، رویکرد بسط استعاری ، مؤلفههای نمودی ، زبان فارسی ،