بررسی ساخت و شکل گیری قید اشتقاقی در فارسی معیار از منظر شناختی

یکی از زمینه های مطالعاتی رویکرد شناختی، بررسی ماهیت و چگونگی تغییرات درون زبانی و شکل گیری مقولات زبانی است. مقولات زبانی هموارد در معرض تغییرات درون زبانی و برون زبانی هستند و بازنمود این تغییرات در صورت و کارکرد عناصر زبانی قابل مشاهده است. این در حالی است که در آن سوی تغییرات صوری و به موازات آنها، تحولات شناختی نیز در ذهن گویشوران زبان در حال رخ دادن است که می تواند مبنای تغییرات صوری باشد. هدف این مقاله بررسی و تبیین این نوع فرآیندهای شناختی و مقوله سازی زبانی دربارهٔ مقولهٔ قید اشتقاقی فارسی معیار (امروزی) است. گفتنی است که تنها عنصر هر زبان که میتوان آن را به اصطلاح مقوله- نقشی نامید، قید است که به جهت عملکرد و ساختار، منحصر به فرد است و این مسئله از دلایل اصلی پژوهشی حاضر است. در این مقاله ساخت و نیز سازوکار شکل گیری قیدهای اشتقاقی فارسی معیار از منظر زبانشناسی شناختی بررسی می شود و با بهره گیری از نگرش شناختی از دریچهای متفاوت به فرآیند قیدسازی درزبان فارسی پرداخته می شود که تبیینی است نوآورانه برای فرآیندهای اشتقاقی در حوزهٔ صرفت.

کلیدواژه ها:

قید اشتقاقی ، نگرش شناختی ، مفهوم بنیادین . مفهوم صرفی . مفهوم کیفیت