مدیریت زراعی بهینه در بهره برداری پایدار از منابع آب و خاک

از پیامدهای بهره برداری غیراصولی از منابع تولید در کشور ما هدررفت منابع آب و خاک است که در دل آنها حیات جلی می یابد. و عواقبی همچون سوء تغذیه، سیل، پرشدن سدها و تأسیسات آبی، آلودگی منابع آب، رانش زمین، ناهنجاری های زیست محیطی و غیره نیز از تبعات آن محسوب می شود. اینجاست که عمق مسئله بیشتر هویدا می شود. به گمان محققان، مدیریت زراعی مطلوب بیش از هر اقدام دیگری قادر به افزایش تولید در واحد سطح، کاهش نوسان تولید، بهره برداری پایدار از منابع آب و خاک و کنترل هدررفت این منابع است. کشاورزی حفاظتی مبتنی بر اعمال مدیریت پایدار حفاظت آب و خاک، اهداف کشاورزی پایدار را در راستای تولید، بهره وری و حفظ محیط زیست تأمین می کند. استفاده از فناوری و یافته های جدید علمی نیز ابزار گریز ناپذیر مدیریت پایدار این منابع در آینده است. بر این اساس ترسیم چشم انداز مدیریت زراعی مطلوب و مدیریت پایدار آب و خاک در آینده برای تأمین نیازهای غذایی و دغدغه زیست محیطی بشر در قرن آینده ضروری است. خاک به عنوان اصلی ترین منبع تأمین غذا برای جامعه و تنها محیط متخلخلی می باشد که ساختار فیزیولوژی گیاهان برای توسعه در آن تکامل یافته و دارای ویژگی های حیات مانند مراحل تکامل (پیدایش، تکامل، و پیری)، تنفس، داشتن آب ساختمانی، فرسایش و ترمیم پذیری است. لذا یک سیستم زنده و دینامیک تلقی شده و هرگونه برنامه ریزی برای بهره برداری پایدار از این منبع و نیز منابع آب بایستی از دیدگاه بوم شناختی طراحی و اجرا شود. در حال حاضر خاک دستخوش تخریب و نابودی قرار گرفته است و در زنجیره طبیعت پیامد تخریب خاک، دگرگونی و تخریب منابع طبیعی دیگر از قبیل آب، هوا و بانک ژن جانوری و گیاهی است.

کلیدواژه ها:

مدیریت زراعی ، بهینه ، بهره برداری ، پایدار ، منابع آب ، خاک