جمال یوسف از منظر شاعران شاخص عرفانی «سنائی ، عطار ، مولوی ، حافظ»

یوسف در ادبیات فارسی مظهر و رمز زیبایی مطلق است و زیبایی او چنان است که قرآن نیز به آن اشاره کرده است و زنان مصر اورافرشته خوانده اند. و او چنان زیبا بودکه انسان بی اختیار به طرف او کشیده می شد. و هر کدام از شاعران عارف یوسف را با یکتصویر و نگاه خاص مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار داده اند .جمال دو نوع جمال ظاهر و باطن. اما قدر و منزلت نزد خداوند در جمال باطن است.سنائی پرستش جمال و زیبایی را مایه لطیفشدن احساس و ظرافت روح و سرانجام تهذیب اخلاق و کمال انسانیت می شمارد. و این شاعر عارف معشوق خود را از جهتزیبایی و جمال از یوسف هم دل انگیز تر می داند. و علت را در این می داند که معشوق روحانی او «آن» دارد. استاد فروزانفر و مولوی و حافظ و کمال الدین اسماعیل و بسیاری از شاعران دیگر کلمه آن را تحلیل کرده اند. یوسف در دو چیز به حد کمالبود.یکی حسن خلقت و دیگری علم فطنت. پس خداوند تقدیر را چنان کرد که جمالش سبب بلاگشت و علمش سبب نجاتشود.تا عالمیان بدانند که علم نیکو بهتر از صورت نیکوست. از سنائی به بعد آمیختگی شاعرانه و عارفانه را می توان در هر غزلیگمان کرد. و عطار نیشابوری زیبایی یوسف را نمونه ای قرار می دهد که هر زیبایی را با آن بسنجد.یوسف در اشعار عطار رمز ونماد زیبایی می باشد. مولوی از داستان یوسف چه درمثنوی و چه در دیوان شمس برای تصویر موضوع های مختلف استفاده کردکه تاثیرش بر خواننده بیشتر است.جمال یوسف آن گونه که در مثنوی تصویر میشود مظهر ومرآت جمال حق است و او با لحنعارفانه و شاعرانه از تواضع و فروتنی انسان در برابر آن زیبایی مطلق سخن می گوید.مولانا با استفاده از این مظهر زیبایی عشق صوریومجازی را با عشق معنوی و حقیقی مقایسه می کند. مولانا نیز یوسفستانی می سازدتا زیبایی و جلوه ای خیره کننده به شعر خویشمی سازد و با کمک آن نهایت زیبایی و پاکی را در وجود محمد (ص) نشان دهد.حافظ معتقد است زیبایی و جمال خارق العادهیوسف می توانست هزاران هزار چون زلیخا را از پرده ی عصمت بیرون آورد و یوسف ثانی با سرگذشت سید جمال الدینمجردارتباط دارد.

کلیدواژه ها:

یوسف ، جمال ، حسن ، زیبایی ، مصر ، شعر