پیش بینی منحنی مشخصه رطوبتی براساس بعد فرکتال بافت و توزیع اندازه ذرات خاک و بررسی همبستگی مکانی

اندازه گیری رطوبت در مکش های مختلف، صرف نظر از هزین هها، نیازمند وقت زیادی است. لذا تخمین رطوبت خاک و بدست آوردن منحنی مشخصه رطوبتی با استفاده از خصوصیات پایه ای مانند بافت خاک از اهمیت ویژهای برخوردار است. از طرفی بعد فرکتال ابزار مناسبی برای تخمین خصوصیات مرتبط با بافت خاک م یباشد. بعد فرکتالی توزیع اندازه ذرات خاک در ارتباط با بسیاری از فرایندهای ایستا و پویای خاک مانند انتقال آب و املاح، ظرفیت نگه داشت آب خاک، ذخیره و نگه داری گرمای خاک و غیره مطالعه شده است. هدف پیش بینی میزان رطوبت در مکش های مختلف با استفاده از بعد فرکتالی خاک از طریق دو رابطه سپاسخواه و تفته [ 1] و تیلور و ویتکرفت 2] و نهایتا تخمین منحنی مشخصه رطوبتی می باشد و در مرحله آخر به بررسی همبستگی مکانی و درون یابی بعد فرکتال در سطح منطقه پرداختیم. در این مطالعه 113 نمونه خاک از عمق 0 - 15 سانتی متر در منطقه سد سیستان جمع آوری و به آزمایشگاه منتقل شد و بوسیله دستگاه صفحات فشاری میزان رطوبت در 5 مکش (33،100،200،300 و 1500 کیلوپاسکال) و همچنین توزیع ذرات خاک اندازه گیری شد. سپس به کمک روبط سپاسخواه و تفته [ 1] و تیلور و ویتکرفت [ 2] مقادیر بعد فرکتال بافت خاک و توزیع اندازه ذرات محاسبه شد و سپس همبستگی مکانی آن ها در سطح منطقه مورد بررسی قرار گرفت و سپس با کنار گذاشتن 30 % داد هها این مقادیر میان یابی و سپس با مقادیر اولیه مقایسه شدند. نتایج نشان داد که هرچه درصد رس و سیلت خاک بیشتر شود، مقدار بعد فرکتال بزرگتر و به 3 نزدی کتر می شود اما با میزان درصد شن رابطه عکس دارد و رابطه سپاسخواه و تفته خطای کمتر و مقادیر بدست آمده از این رابطه دارای همبستگی مکانی بالاتر و داد ههای میان یابی شده دارای خطای کمتری است.

کلیدواژه ها:

چگالی ظاهری ، میا نیابی ، همبستگی مکانی ، درصد رطوبت خاک و دشت سیستان