تنوع ژنتیکی ماهی سیم ) ) Abramis brama orientalis در سواحل جنوب غربی دریای خزر (سواحل جمهوری آذربایجان) و دریاچه سد ارس (شمال غربی ایران)

ماهی سیم ( Abramis brama orientalis ) از جمله ماهیان استخوانی دریای خزر و دریاچه سد ارس می باشد. این ماهی متعلق به خانواده کپور ماهیان ( Cyprinidae ) است. در طی چند دهه اخیر به دلیل کاهش ذخایر ماهی سیم در سواحل ایرانی دریای خزر و در نتیجه انجام تکثیر مصنوعی از یک جفت مولد سیم نر و ماده ، تنوع ژنتیکی این ماهی در سواحل ایرانی دریای خزر به صفر رسیده است. بر این اساس تصمیم بر آن شد تا با وارد کردن ماهی سیم از سواحل جمهوری آذربایجان و دریاچه سد ارس میزان تنوع ژنتیکی ماهی سیم را افزایش دهند. به همین دلیل بررسی تنوع ژنتیکی ماهی سیم سواحل دریای خزر جمهوری آذربایجان و دریاچه سد ارس ضروری به نظر رسید. برای این منظور در سال 1381 تعداد 30 قطعه ماهی سیم از هر یک از دو زیستگاه صید و مورد بررسی ژنتیک مولکولی قرار گرفتند. جهت اینکار پس از استخراج DNA به روش فنل کلروفرم از قطعه ای از باله ماهی سیم، با استفاده از تکنیک PCR-RFLP روی قطعه ای از ژنوم میتوکندریایی به طول به طول 3500bp شامل tRNA-lu tRNA-glu و 5/6 ND و Cyt b مورد بررسی قرار گرفت. از بین 17 آنزیم مورد استفاده چهار آنزیم DraI ، BCLI ، HaeIII و BanII تنوع نشان دادند که در مجموع 6 هاپلوتیپ مشخص گردید. نمونه های ماهی سیم دریای خزر ( سواحل جمهوری آذربایجان) دارای تنوع بیشتری (0/58 درصد) نسبت به نمونه های ماهی سیم دریاچه سد ارس (0/35 درصد) بودند. همچنین آنالیز آماری با استفاده از آزمون Monte Carlo با 1000 بار تکرار اختلاف معنی داری را بین ماهیان سیم سواحل جمهوری آذربایجان با ماهیان سیم دریاچه سد ارس نشان می دهد ( P < 0/0001).

کلیدواژه ها:

ماهی سیم ( Abramis brama orientalis ) ، دریای خزر ، دریاچه سدارس ، جمهوری آذربایجان ، تنوع ژنتیکی ، PCR - RFLP