اثر عمق زهکش و لایه محدود کننده بر دبی و شوری زه آب در اراضی فاریاب جنوب خوزستان

کاهش دادن میزان زه آب خروجی و بالا نگه داشتن سطح ایستایی در نزدیکی عمق ریشه با کاهش عمق کارگذاری زهکش ها در جهت حفاظت از منابع آب و خاک از نگرش های نوین زهکشی می باشد. در این تحقیق برای بررسی تأثیر کاهش عمق زهکشی بر شوری و دبی زهاب، دو مزرعه (R(9-11 با عمق متوسط زهکشی 2 متر با فاصله 60 متر و مزرعه (R(8-7 با عمق متوسط زهکشی ¼ متر با فاصله 40 متری در اراضی کشت نیشکر جنوب خوزستان انتخاب شد. در طول دوره تحقیق با احداث شش گروه پیزومتر در دو مزرعه با فواصل مختلف از جمع کننده زهاب، تراز سطح آب زیرزمینی و دبی زهاب به صورت روزانه و شوری آب زیرزمینی و زه آب در هر دوره آبیاری اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که با افزایش آبیاری ها، اختلاف بار هیدرولیکی بین لایه های پایین نسبت به لایه های بالایی در هر دو مزرعه جریان عمودی را به سمت بالا برقرار ساخت. همچنین با کاهش عمق کارگذاری زهکشها، میزان شوری آب زیرزمینی کاهش یافت، لیکن این تغییرات شوری به عمق لایه محدود کننده نیز وابسته بود. همچنین مشخص شد که شوری زهاب علاوه بر شوری آب آبیاری تحت تأثیر شوری آب زیرزمینی بوده و تفاوت در عمق زهکشی، موقعیت لایه محدود کننده و وجود عدسی های ماسه ای بر این شوری مؤثر است. ه مچنین با کاهش عمق زهکشی دبی زهاب به شدت کاهش یافت به طوری که در مزرعه (R(9-11 دبی زهاب خروجی 3/86 لیتر برثانیه و در مزرعه (R(8-7 این میزان به 0/74 لیتر برثانیه رسید.

کلیدواژه ها:

دبی زهاب ، شوری ، عمق کارگذاری زهکش ها ، عمق لایه محدود کننده