گونهشناسی نقوش گیاهی تزئینات معماری صحن نو آزادی حرم مطهررضوی

در تزئینات معماری صحن آزادی حرم مطهر علاوه بر کتیبه نگاری، تزئیناتی در ایوان ها و نماهای درونی صحن با قاب هایی از کاشی هفت رنگ و معرق موجود است که انواع نقوش گیاهی، گلدان و گل و مرغ در آن به کار رفته است و نمونه هنر قاجاری است. رنگ ها و نقش ها همه مطابق یک اثر کلاسیک دوره قاجار و حاوی ویژگی های هنری این دوره است. تصویر گیاهان جزء جدانشدنی در هنرهای سنتی ایران است. این نقوش از لحاظ طراحی، ترکیب بندی و تناسب با معماری بسیار متنوع اند. برای مطالعه این نقوش، مانند هر علم دیگری، ناگزیر از طبقه بندی هستیم. از میان روش های طبقه بندی گونه شناسی نخستین قدم است که پایه پیشرفت های بعدی محسوب می شود. این نوشتار حاضر بر پاسخ به این پرسش است که نقوش گیاهی به کار رفته در تزئینات معماری صحن آزادی حرم مطهر از لحاظ بصری چه انواعی دارند؟ برای این منظور این نقوش از شش منظر شیوه گسترش نقش، سبک طراحی، بیان فرم، ترکیب با نقوش غیرگیاهی، فن اجرایی و گزینش های رنگی گونه شناسی شده اند.

کلیدواژه ها:

نقوش گیاهی ، تزئینات معماری ، صحن آزادی ، حرم مطهر رضوی ، عصر قاجار ، گونه شناسی ، طبقه بندی