بررسی چشم انداز طبیعت و نقوش گیاهی در نگارگری مکتب مشهد و تطبیق آن با سایر مکاتب نگارگری در دوره صفویه

نقاشی ایرانی در دوره صفویه (مکاتب تبریز، قزوین، مشهد و اصفهان) ارائه دهنده ی یکی از صفحات جالب توجه در تاریخ هنر بوده و به حق جایگاهی پر افتخار در تمدن هنری جهان احراز کرده است. در این بین نگارگری مکتب مشهد پدیده حیرت انگیزی در تاریخ نگارگری این دوران تلقی می شود و بدون شک بررسی خاصی را می طلبد. اگر نگاهی کلی به نگاره های مکتب مشهد بیندازیم متوجه خواهیم شد که عناصر طبیعی و نقوش گیاهی بطور قابل توجهی در نگاره ها بکار رفته و به آنها سرزندگی و حیات بخشیده است. درواقع میتوان ویژگی شاخص طبیعت پردازی و نقوش گیاهی مکتب مشهد نسبت به سایر مکاتب دوره صفویه را در پوشش گیاهی غنی و چند رنگ آن جستجو کرد که بدان حس حیات و رشد و نمو داده است . به نظر می رسد هدف از بکار بردن این عناصر طبیعی و نقوش گیاهی صرفا تزیین و پر کردن صفحه نقاشی نبوده بلکه اهدافی والاتر را نیز دنبال می کرده است از جمله این اهداف، القای حس آرمانی و عرفانی هرچه بیشتر نگاره ها و یا روایتی تر کردن موضوع نقاشی بوده است. در این پژوهش با اتکا به چند نگاره شاخص در هر مکتب ، به کمک روش توصیفی و شیوه گردآوری کتابخانه ای به مفاهیم و کاربرد نقوش گیاهی و همچنین بررسی طبیعت پردازی در نگارگری مکتب مشهد پرداخته و سپس با مکاتب دیگر دوره صفویه ( تبریز، قزوین و اصفهان ) تطبیق خواهیم داد.

کلیدواژه ها:

نگارگری مکتب مشهد ، نقوش گیاهی ، طبیعت پردازی ، نگارگری صفوی