بکارگیری پرتو گاما بر ریز نمونه های میخک بمنظور افزایش تنوع ژنتیکی و بکارگیری آن در برنامه های بهنژادی

میخک یکی از مهم ترین محصولات گلکاری ایران و جهان است و مقام سوم را در تجارت جهانی گل دارا می باشد. تولید ارقام و واریته های برتر همواره مد نظر بهنژاد گران بوده و هست. دراین پژوهش تلفیقی از کشت بافت گیاهی و موتاسیون بوسیله پرتو گاما صورت گرفت تا با افزایش تنوع ژنتیکی به انتخاب گیاهچه هایی پرداخت که خصوصیات برتری دارند. جوانه های انتهایی و جانبی میخک رقم Rendevus بر روی محیط کشت MS جامد حاوی 4 میلی گرم در لیتر BAP و 0/5 میلی گرم در لیتر NAA کشت گردیدند. گیاهچه ها پس از آنکه به تعداد کافی افزوده شدند، در معرض تابش پرتو قرار گرفته و بلافاصله به محیط کشت جدید منتقل شدند. بمنظور دزیابی در قالب یک طرح کاملا تصادفی با هشت تیمار دز شامل صفر، 20، 30، 40، 50، 60، 70، 70 و 80 گری در سه تکرای آزمایش گردید. دو ماه پس از تاریخ پرتودهی، گیاهچه ها به طور تک تک نوزین شدند و وزن تر و خشک هر یک جداگانه یادداشت گردید. با توجه به میانگین وزن خشک گیاهچه ها در تیمارهای مختلف در مقایسه با گیاهان شاهد و با استفاده از معادله خطی و فرمول رگرسیون و با در نظر گرفتن کاهش 50 درصدی در وزن خشک گیاهچه ها، دامنه دزی 50-33 گری به عنوان دز مطلوب که بیشترین میزان موتاسیون را اعمال نموده و حداقل آسیب به گیاهچه ها را تحمیل می نماید، انتخاب گردید. با بکارگیری این دامنه دزی می توان گیاهچه های موتانت ایجاد کرده و از انها دربرنامه های اصلاح به روش موتاسیون استفاده نمود.

کلیدواژه ها:

میخک ، موتاسیون ، دزیابی