بررسی نقش تالاب بینالمللی هامون بر کمیت روزهای همراه با گرد و غبار در شهرستان سراوان

پدیده گرد و غبار چند سالی است در اثر دخالتهای انسانی در نظام طبیعی منابع زمین و استفاده بیمهابا از منابع طبیعی در حال گسترش بوده و به عنوان بحرانی جدید، پیش روی بشر قرار گرفته است. این پدیده که به طور گسترده در مناطقخشک و نیمه خشک کره زمین، به خصوص در عرضهای ساب تروپیکال و تحت خشکسالی شدید اتفاق میافتد، اثرات منفی زیادی به سلامت انسان، محیط زیست و اقتصاد کشورها وارد ساخته است. این پدیده در ایران نیز به طور گسترده درفصلهای مختلف سال در مناطق غربی، مرکزی و شرقی کشور فعال شده و پیامدهای منفی زیادی در بخشهای مختلف به بار آورده است. در شرق کشور با شروع خشکسالی سال 1731 ، تالاب بینالمللی هامون به عنوان بزرگترین تالاب آب شیرین فلات ایران خشکید و به کویری با وسعت 0665 کیلومتر مربع تبدیل شد، تداوم خشکی تالاب هامون و همزمانی آن با تداوم فعالیت وزش بادهای موسمی و دائمی محلی معروف به بادهای 125 روزه تبدیل به چشمه تولید ذرات گرد و غبار در شرق وجنوب شرق کشور شد. بطوری که اکنون بر اساس تحلیل سینوپتیکی دادههای بلندمدت هواشناسی، دامنه تاثیرگذاری پدیدههای خاکدار ناشی از فعالیت این چشمه تولید گرد و خاک، حداقل تا شهرستان سراوان در فاصله 655 کیلومتری از تالاب گسترش یافته است.مقاله حاضر با استفاده از تحلیل سینوپتیکی و تصاویر ماهواره ضمن بررسی نقش تالاب هامون بر وقوع پدیدههای خاکدار و تعداد روزهای همراه با گرد و غبار در شهرستان سراوان، نقش این تالاب بر میزان وقوع طوفانهای شن و گرد و خاک در جنوب شرق سیستان و بلوچستان را نیز بررسی میکند. علاوه بر این، مقاله سعی دارد با مدلسازی جریان باد، نحوه و مسیر نفوذ ذرات گرد و غبار به سراوان را شبیه سازی کند

کلیدواژه ها:

مدیریت بحران ، تحلیل سینوپتیکی ، گرد و غبار ، سیستان و بلوچستان ، تالاب هامون