بررسی گسترش آلاینده های نفتی ناشی از تاسیسات پالایشگاه و پتروشیمی در آب زیرزمینی دشت شازند اراک

امروزه یکی از بزرگترین دغدغه های فکری بشر آلودگیهای محیط زیست می باشد و از جمله مهمترین این آلودگیها ، آلاینده - های نفتی می باشند که نمونه بارز آن بحران آلودگی نفتی روستاها و مناطق اطراف پالایشگاهها ومراکز پتروشیمی است . به دلیل وجود تاسیسات پالایشی و پتروشیمی، مخازن متعدد نگهداری نفت خام، فرآوردههای نفتی و پتروشیمی، خطوط لوله و نیروگاه در منطقه شازند اراک احتمال نشت مواد آلاینده از مخازن و لولهها به محیط زیست و از جمله آبهای زیرزمینی در این قطب صنعتی وجود داشت، از این رو این دشت بعنوان مطالعه موردی این مقاله انتخاب شده است . نمونه برداری از آبهای زیرزمینی منطقه در دو مرحله و در تاریخهای دیماه سال 1385 و مرداد سال 1386 انجام شد . نمونهها ( در شرایط استاندارد ) پس از تثبیت و محافظت توسط مواد شیمیایی در محل، جهت اندازهگیری پارامتر PAHs به آزمایشگاه منتقل شدند . نتایج نشان داد که متوسط غلظت ترکیبات هیدروکربنی چند حلقهای آروماتیک (PAHs) در چاههای سری اول و دوم به ترتیب برابر 4 / 2 و 1 / 38 میکروگرم بر لیتر بوده است که در مقایسه با مقادیر مجاز برای مصارف شرب نامناسب و برای مصارف کشاورزی و آبیاری مناسب است . در هر دو سری مقادیر داخل پالایشگاه و پتروشیمی کمتر از مقادیر بیرونی است . مقادیر کم غلظت PAHs در چاههای داخل پالایشگاه و پتروشیمی با توجه به قرارگیری این چاهها در بالادست منابع آلودگی ( پوندهای تبخیر و مخازن انبار ) و جریان آب زیرزمینی قابل قبول است . در هر دو سری مقادیر غلظت در چاههای خارج پالایشگاه و پتروشیمی با دور شدن از منبع در جهت جریان، کاهش مییابد و این کاهش غلظت تدریجی به سمت خروجی دشت ( پل دوآب ) در نتیجه فرآیندهای انتقال و پخش است

کلیدواژه ها:

آبهای زیرزمینی ، انتشار آلودگی PAHs ، دشت شازند اراک