بررسی نیازهای روانشناختی در محیط مسکونی

مسکن حافظ کیان خانواده و روابط بین اعضای آن است و محیط مسکونی روابط همسایگی و ارتباط بین خانواده ها را بر می گیرد. محیط مسکونی،مکانی است که زمینه انطباق فرد را با اجتماع پیرامون خود فراهم می سازد و او را برای ورود به جامعه آماده می کند.برای تامین رشد اجتماعی،عرصه مسکن علاوه بر خود واحد مسکونی،می باید محیط پیرامون آن را نیز در بر گیرد. مسکنی که در محیط نامناسب قرار می گیرد،حتی اگر خود دارای شرایط مناسبی باشد،نمی تواند نیازهای تبعی ساکنان خود را تامین کند. از اینرو ماهیت و سازماندهی محیط مسکونی نباید بر خلاف فطرت انسانی باشد؛بعلاوه این محیط باید تامین کننده نیازهای مادی، بهداشتی روانی و اجتماعی افراد باشد.یک محیط مسکونی نامناسب می تواند درست مثل یک مسکن نامناسب بر شرایط روحی ساکنین خود تاثیری نامطلوب گذارد و باعث فقدان تمرکز حواس و حافظه و انواع ناراحتی ها و هیجان های عصبی گردد. بنابراین محیط مسکونی باید برآورنده نیازهای مختلف انسانی باشد که این نیازها شامل نیازهای فیزیکی و نیازهای روانشناختی است.اگر معماران در طراحی و تعریف فضا،در پاسخگویی به نیازهای روانشناختی موفق باشند،رشد و شکوفایی و تامین نیازهای فردی و اجتماعی را در بر خواهد داشت؛در غیر این صورت منجر به شکل گیری جرایم و ایجاد آسیب ها در جامعه خواهد شد.این پژوهش با مطالعه و بررسی یافته های دانشمندان علوم رفتاری و انجام مصاحبه با افرادی با سن،جنس و فرهنگ های مختلف و در نهایت جمع بندی نتایج با استفاده از روش استقرایی به نتایجی قابل تعمیم در مورد نیازهای روانشناختی فرد در محیط مسکونی رسیده،و در پایان راهکارهایی در جهت تامین آنها ارائه شده است؛که می توان آن ها را مبنایی برای برنامه ریزی و طراحی مجموعه و محله های مسکونی قرار داد.

کلیدواژه ها:

محیط مسکونی ، قلمرو ، خلوت ، تعامل اجتماعی ، تعلق خاطر