بازشناسی نظریه دولت و سازمانهای دولتی از دیدگاه ابنخلدون

عبدالرحمن ابنخلدون، فیلسوف، جامعهشناس و اندیشمند مسلمان که در سال 237 هجری قمری درتونس به دنیا آمد از اندیشمندان شهیر قرن هشتم و یکی از برجستهترین متفکرین و پایهگذاران فلسفهیسیاسی جهان، فلسفهی تاریخ و جامعهشناسی علمی است که آرا و نظرات وی از منابع عمدهی این رشتهها است. باید توجه داشت که موضوع، اشکال و کارکرد دولت در حوزهی اندیشهی اسلامی همواره و به طورجدی مورد توجه قرار داشته و هم از منظر فلسفه سیاسی و هم از بعد حقوقی مورد بحث و بررسی قرار گرفته است به طوری که این موضوع و مسألهی حاکمیت را میتوان به صراحت در آیات فراوانی از قرآنکریم، و نیز کلمات امام علی )ع( در نهجالبلاغه، همچنین در متون کلامی و فقهی و تاریخی مسلمانان لحاظ نمود. آرا و نظرات حکمایی چون فارابی، بوعلی سینا، غزالی، خواجه نصیرالدین طوسی و به ویژهعبدالرحمن ابنخلدون در این زمینه بسیار واجد اهمیت و شایسته بررسی و تأمل است. یکی از تلاشهای اولیه در قرن هشتم هجری و با همت ابنخلدون عملی گردید. او در این رویکرد توانست سرمشق ماندگاریرا برای متفکرینی همچون منتسکیو، ویکو، ماکیاولی و دیگران فراهم آورد. در این مطالعه تلاش است تا ضمن بررسی اجمالی به مفهوم دولت و حاکمیت در متون دینی، آرا و نظرات اینخلدون و همچنین نقد نظریات وی در این خصوص مورد بررسی قرار گیرد

کلیدواژه ها:

نظریه دولت ، فلسفه سیاسی ، ابنخلدون ، تحولات دولت